Miastenia u psów

Choroba o tajemniczej nazwie miastenia oznacza nadmierną męczliwość mięśni i ich osłabienie. Wyróżniamy dwie formy tej choroby wrodzoną i nabytą. Wrodzona występuje głównie u springer spanieli, foksterierów, Jack Russel terierów, nabyta natomiast u golden retrieverów, owczarków niemieckich, labrador retrieverów terierów szkockich.

Źródło: Shutterstock

Miastenia jest chorobą występującą na tle zaburzeń przekaźnictwa nerwowo-mięśniowego. W przypadku formy wrodzonej występują nieprawidłowości z zakresu funkcjonowania receptorów acetylocholiny (receptory uczestniczą w przekaźnictwie nerwowo-mięśniowym). Forma nabyta występuje generalnie na tle zaburzeń autoimmunologicznych (autoprzeciwciała skierowane są przeciwko nikotynowym receptorom acetylocholiny), jednak nie należy wykluczyć również innych przyczyn takich jak przedawkowanie niektórych leków, czynniki hormonalne czy nawet zakaźne.  Procesem chorobowym jest zawsze objęty układ nerwowo mięśniowy, jednakże może dojść również do zachłystowego zapalenia płuc (na skutek rozszerzenia przełyku). Wrodzona postać choroby objawia się już w bardzo młodym wieku, zazwyczaj jest  już do 8 tygodnia życia psa. Postać nabyta zaś występuje u dorosłych psów między 2-4 rokiem życia lub seniorów koło 10 roku.

Oczywiście poza osłabieniem, szybszym męczeniem się i utratą kondycji właściciel może zaobserwować: zmianę głosu i refluks żołądkowo-przełykowy (potocznie nazywany zarzucaniem), któremu towarzyszy nadmierne ślinienie się i próby połykania zarzuconego pokarmu. W początkowym stadium choroby nie sposób stwierdzić jeszcze zaniku mięśni. W aż u 40% przypadków występują zaburzenia w funkcjonowaniu mięśni twarzy, gardła i przełyku. U 25% przypadków miastenii występuje ona pod bardzo ostrą i nagłą postacią charakteryzującą się porażeniem wszystkich kończyn i silną dusznością. W przypadku podejrzenia miasteni u psa poza badaniem podstawowym warto przeprowadzić dokładne badanie neurologiczne, ponieważ niektóre odruchy mogą zostać osłabione lub całkowicie zniesione (np. powiekowy czy gardłowy). Bardzo pomocnicze jest badanie radiologiczne. Na obrazie RTG zauważalny jest rozszerzony przełyk (tzn: przełyk olbrzymi). Bardzo dokładnym i miarodajnym badaniem jest pomiar przeciwciał przeciwko nikotynowym receptorom acetylocholiny.

Postępowanie w przypadku stwierdzenia choroby jest podawanie ustalonej wcześniej dawki antycholinesterazy (przedłużają czas działania acetylocholiny). W ciężkich przypadkach stosuje się kroplówki, podawanie pokarmy przez sondę żołądkową. Aby przywrócić pełną sprawność mięśni i odbudować ewentualne zaniki bardzo pomocnicze są zabiegi rehabilitacyjne. Celem wszystkich zabiegów fizykalnych jest przede wszystkim wzmocnienie mięśni. Niezbędne są ćwiczenia czynne, z obciążeniami nakładanymi stopniowo, jak i ćwiczenia na platformach w celu ćwiczenia równowagi. Doskonałym rozwiązaniem jest również terapia w basenie terapeutycznym.

Dobry właściciel nie tylko kocha swojego podopiecznego, ale potrafi zaobserwować wszystkie negatywne zmiany w jego zachowaniu i nastroju. Szybka, sprawna diagnoza, dobrze dobrane leczenie najczęściej dają gwarancję powrotu do pełni zdrowia.

lek. wet. Natalia Sobczak