POPRZEDNIĄ RASĘ ZOBACZ
NASTĘPNĄ RASĘ
WRAŻENIA OGÓLNE
Jużak to duży owczarek o krzepkiej budowie. Jest ostry i nieufny wobec obcych, dlatego świetnie odnajduje się w roli psa stróżującego. Ponadto to mało wymagający pies, łatwo przystosowujących się do różnych warunków klimatycznych.
POCHODZENIE
Rosja
WYGLĄD
Duży, krzepki, suchy pies o wydłużonej sylwetce.
UŻYTECZNOŚĆ
Pies pasterski i stróżujący.
WYMAGANIA
Owczarek południoworosyjski jest niezwykle serio psem stróżującym, który może być prawdziwie niebezpieczny. Żadną miarą nie wolno go trzymać w mieszkaniu, a i mały ogródek nie jest dla niego wystarczający. Najlepiej będzie czuł się w dużej posiadłości wiejskiej, która musi być porządnie ogrodzona. Jest niezawodnym, groźnym stróżem, aktywnym zwłaszcza w nocy. W dzień najlepiej, aby przebywał w solidnym kojcu, bo nie można nikogo, kto z różnych powodów może potrzebować wejść na teren, nie narażać na spotkanie z nim. Spacery z jużakiem nie są łatwe, bo pies ten może rościć sobie pretensje do terenu większego, niż jego podwórze, i agresywnie reagować na każdego, kogo spotka, a przy tym jest bardzo silny, szybki, i nie ostrzega przed atakiem. W dodatku jego wygląd białego misia wcale nie zapowiada jego charakteru. Jak na psa użytkowego pies ten ma wyjątkowo niepraktyczną sierść, która szybko się kołtuni, trzeba go często (raz w tygodniu to minimum) czesać i szczotkować; o ile nie będzie przyzwyczajony od małego, może sobie na to nie pozwolić.
CHARAKTER
Cechy pożądane w danej rasie:
- inteligencja
- chęć do szkolenia
- pewność siebie
- instynkt obronny
- zrównoważony charakter
- żywy temperament
ZDROWIE
Ze względu na rzadkość występowania tej rasy poza Rosją, gdzie zainteresowanie tą problematyka jest akurat niewielkie, brak jest danych, odnoszących się do typowych chorób tej rasy. Na pewno występuje u niej dysplazja stawów biodrowych (HD) i skręt żołądka.
WŁAŚCICIEL
Owczarek południoworosyjski nie jest psem rodzinnym, ani nawet do stróżowania w domku z ogrodem. Powinien pilnować dużych posiadłości i obiektów przemysłowych. Jego właściciel musi być osobą bardzo stanowczą i opanowaną, w pełni kontrolującą psa. Jużak nie trzymany w ryzach jest psem bardzo groźnym i nieprzewidywalnym, rasa ta była przez lata selekcjonowana na aktywną agresję, i nigdy nie wiadomo, kiedy się ona ujawni! Jest to typowy pies jednego pana, a raczej pani, bo wydaje się, że lepiej radzą sobie z jużakami kobiety, które potrafią je prowadzić żelazną ręką w jedwabnej rękawiczce. Pies musi być od małego socjalizowany, zabierany do miasta, i poznawać obcych ludzi – nie należy oczekiwać, że będzie ich w przyszłości lubił, ale przynajmniej nie będzie atakował natychmiast. Na pewno nie należy nawet dobre ułożonego owczarka zostawiać choćby na chwilę z nieznajomymi, choćby byli naszymi gośćmi. Niestety, wiele jużaków, których właściciele albo nie umieli, albo nie chcieli wychować, kończy żywot w zamknięciu, a boją się ich wszyscy.
HISTORIA
Ojczyzną owczarka południoworosyjskiego jest Krym, gdzie owce hodowano od dawna. W XVIII wieku dla uszlachetnienia ich lokalnych odmian sprowadzano rasowe owce hiszpańskie – merynosy, a z nimi psy, które potem kojarzono z miejscowymi rasami psów pasterskich azjatyckiego pochodzenia i orientalnymi chartami. W odróżnieniu od większości psów owczarskich, których typ kształtował się głównie w wyniku izolacji geograficznej, jużaki już w XIX wieku były celowo selekcjonowane i hodowane na wielką skalę. Na przykład w majątku barona Felcfeina Askania Nowa przez niemal 50 lat utrzymywano nawet i 2000 psów. Rewolucja Październikowa i wojna domowa dokonały wielkich spustoszeń w populacji, ale później upaństwowiona Askania Nowa znów stała się centrum hodowli rasy, która trafiła też do Leningradu, Moskwy i Charkowa. Podczas II wojny światowej większość psów na Krymie została wybita przez Niemców, a po niej populacja była tak nieliczna, że dla jej odbudowania konieczne były kojarzenia z komondorami, owczarkami kaukaskimi i niemieckimi, a nawet dużymi białymi pudlami. W latach 50. duże hodowle owczarków południoworosyjskich powstały w Leningradzie, Moskwie, Bracku i Odessie. W hodowlach tych, podporządkowanych wojsku i milicji, jednym z najważniejszych celów hodowlanych było uzyskanie psów jak najbardziej agresywnych. Dzisiaj występują w całej Rosji i w krajach nadbałtyckich, ale nie są ani trochę tak liczne, jak inne rasy rosyjskie. Polska była pierwszym krajem, do którego sprowadzono te psy (1984). Hodowane są także w Czechach i na Węgrzech, w innych krajach występują pojedynczo.
