POPRZEDNIĄ RASĘ ZOBACZ
NASTĘPNĄ RASĘ
WRAŻENIA OGÓLNE
Chart polski to jedna z pięciu rodzimych ras psów, która w naszym kraju cieszy się największą popularnością. Zachwycające urodą chary, są psami niezwykle wymagającymi i trudnymi do wychowania, ze względu na swój silny charakter i pasję łowiecką.
POCHODZENIE
Polska
WYGLĄD
Duży, dobrze umięśniony pies, wyraźnie mocniejszej budowy niż inne krótkowłose charty.
UŻYTECZNOŚĆ
Pies myśliwski do polowania na zające, lisy i wilki w otwartym terenie.
WYMAGANIA
Podstawowy problem, jaki stwarza posiadanie charta polskiego, to zapewnienie mu odpowiedniej ilości ruchu i swobodnego wybiegu – w dzisiejszych warunkach życia jest to dosyć trudne, bo psa tego można spuścić ze smyczy jedynie na zupełnie bezpiecznym terenie, gdzie nie ma ryzyka, że pobiegnie w dal za prawdziwą lub wyimaginowaną zwierzyną (papier niesiony przez wiatr). Jest to pies bardzo szybki w reakcjach i ostry, niebezpieczny dla innych zwierząt; trzymany na wsi, inaczej niż inne charty, jest doskonałym, ostrym stróżem. Szybki i gwałtowny w polu, w domu jest spokojny, wręcz mało obecny, można go trzymać w mieście. Nie potrzebuje żadnej specjalnej pielęgnacji, natomiast bardzo starannego żywienia, zwłaszcza w okresie wzrostu. Uwaga: posiadanie charta wymaga zezwolenia od lokalnego organu administracji.
CHARAKTER
Cechy pożądane w danej rasie:
- instynkt myśliwski
- wytrzymałość
- samodzielność
- zrównoważona psychika
- instynkt terytorialny i obronny
- przywiązanie do właściciela
ZDROWIE
Chart polski jest rasą młodą, i jeszcze mało rozpracowaną pod względem występujących u niej chorób. W Polsce opisano przypadki kardiomiopatii rozstrzeniowej, ale występuje ona u psów starszych, i może być spowodowana przetrenowaniem w młodszym wieku. Największym problemem wydaje się być postępujący zanik siatkówki (PRA), występujący niekiedy u całkiem młodych psów i stopniowo prowadzący do ślepoty; trwają badania, mające na celu ustalenie schematu dziedziczenia tej choroby.
WŁAŚCICIEL
Właściciel charta polskiego musi wiedzieć, że nie sprawił sobie miłego psa do towarzystwa, ale ostrego i twardego psa myśliwskiego. Musi mu zapewnić sporo ruchu, i znaleźć możliwość swobodnego wybiegu, w bezpiecznym dla niego miejscu, w którym i pies nie stworzy zagrożenia. Dobrym rozwiązaniem dla dorosłego psa (ale nie wcześniej) jest kłus przy rowerze, ale psa trzeba tego stopniowo nauczyć. Chart polski jest psem przywiązanym do właściciela, ale mało wylewnym, absolutnie nie nadaje się dla osób starszych i do dzieci. Wobec obcych jest nieufny, a nawet ostry. Jeśli ktoś oczekuje, że pies będzie ślepo karny i całkowicie podporządkowany. To chart polski na pewno się dla niego nie nadaje. Dla chartów polskich organizowane są biegi terenowe (coursing), i wielu właścicieli mocno zaangażowanych jest w ten sport.
HISTORIA
Chart polski jest potomkiem chartów orientalnych, a na ziemiach polskich występował już w wieku XIII, o czym świadczą zapiski sądowe i akta grodzkie. Pierwszy wizerunek charta pojawia się w wydanym w Krakowie w roku 1549, ale napisanym znacznie wcześniej dziele Piotra Crescentyna Księgi o gospodarstwie...Opis charta zamieścił Anzelm Gostomski w swym traktacie o myślistwie, napisanym w 1600 roku. Rozkwit rasy przypada na wiek XVI i XVII, kiedy to Rzeczpospolita Obojga Narodów sięgała bezkresnych stepów, stanowiących wyśmienite tereny do polowań z chartami. W bogatej XIX-wiecznej literaturze myśliwskiej wielokrotnie wspomina się o chartach polskich,które określano jako "nasze" lub "pospolite". Opisy z tych czasów mogą po dziś dzień służyć za wzorzec rasy. Jednak wiek XIX to także czasy, gdy wielkie majątki ziemskie znalazły się na terenie Rosji, a te w Polsce były stopniowo parcelowane; wprowadzono także ograniczenia dla polowań z chartami.Mimo wszystko, przetrwały one w dzisiejszym Kieleckim, Radomskim i Tarnobrzeskim i tam też po II Wojnie Światowej znaleźć można było ostatnie charty, trzymane w pełnej konspiracji przez kłusowników (bo polowanie z chartami zostało zabronione). Odtwarzanie rasy rozpoczęło się w latach 70-tych zeszłego wieku a materiałem wyjściowym stały się psy z Ukrainy i te wykupione od kłusowników z Kielecczyzny. Najważniejszą rolę w uratowaniu uznanego w 1989 roku carta polskiego, odegrały Małgorzata i Izabela Szmurło; większość współczesnych chartów polskich wywodzi się bezpośrednio lub pośrednio z ich hodowli.
