Historie

Jamnik Redakcja

Jamniki to psy kojarzone z kanapami. Niemal standardowe wyposażenie polskiego M2... A jednak korzenie poczciwych „parówek” są dużo szlachetniejsze. Historia tej krótkonogiej rasy na pewno nie zaczęła się na kanapie.

Źródło: Shutterstock

Wiązane informacje z jamnikami pojawiają się w kronikach z XIV wieku, a niektórzy doszukują się ich wizerunku na egipskich hieroglifach. W świątyni Bescheb uwieczniono  charakterystyczne czworonogi o długich tułowiach. Uczeni z Uniwersytetu Amerykańskiego w Kairze odkryli nawet zmumifikowane szczątki takich zwierząt. Ciężko jednak poważnie mówić o drzewie genealogicznym jamników sięgającym faraonów. Były to raczej psy podobne do tych, które setki lat później wyhodowano w Europie.

Historia jamnika, która zaczęła się w polu, skończyła się na kolanach. Źródło: Shutterstock
Pies na borsuki
Pierwszy wiarygodny wpis na ten temat pochodzi z XVIII wieku. Johann Friedrich von Flemming opisał psy wyspecjalizowane w polowaniu na borsuki. Rozmnażane pod tym kątem czworonogi dały początek rasie dachsbracke (z niem. dachs - borsuk) , z której wywodzą się dzisiejsze jamniki. Wbrew powszechnej opinii polowania z jamnikami nie ograniczały się do wypłaszania zwierzyny z jam. Dużo istotniejszy niż krótkie łapy był ich nos. Krótkonogie psy gończe początkowo były szkolone na posokowce, czyli psy tropiące postrzeloną zwierzynę dzięki doskonałemu węchowi, wyczulonemu na zapach krwi (posoki). Poza połowem borsuków, jamniki towarzyszyły myśliwym podczas polowania na lisy, a nawet dziki i jelenie. Dopiero kiedy niemieckie prawo zakazało zastawiania potrzasków jamnik na dobre zszedł pod ziemie.

Wiktoriańska elegancja na czterech łapach
Na początku XIX wieku zatwierdzono wzorzec dwóch typów rasy jamnika – krótkowłosego, wywodzącego się wprost od  dachsbracke i długowłosego, będącego wynikiem krzyżówki ze spanielem. Na odmianę szorstkowłosą świat musiał poczekać jeszcze kilkadziesiąt lat, kiedy jamnika zaczęto krzyżować z terierami i sznaucerami. Pierwszy szorstkowłosy jamnik miał na imię Mordax i przedstawiono go na wystawie w 1883. Rok później jamniki trafiły na dwór królowej Wiktorii, która była szczególną pasjonatką tej rasy. Bardzo szybko jamniki upowszechniły się na innych dworach, a jeszcze przed końcem XIX wieku trafiły za ocean. Chociaż od tamtej pory jamnikom nie ubyło nic z talentu myśliwskiego, to o jego pierwotnej roli zapomnieli już niemal wszyscy, łącznie z myśliwymi. Dzisiaj jamniki zamknięte w czterech ścianach, częściej niż z borsukami, muszą walczyć z otyłością.

Wróć do cyklu