Ból jest potrzebnym mechanizmem, który pozwala unikać czynników niebezpiecznych dla zdrowia i życia. Dzięki niemu można również szybko zlokalizować miejsce objęte stanem chorobowym. Mimo swoich ważnych funkcji raczej wolimy go nie doświadczać. To samo dotyczy naszych czworonożnych przyjaciół.
Źródło: FORUM / © J. M. Labat / ardea.com
Zwierzęta często wykazują dużą odporność na ból. Potrafią dzielnie go znosić starając się funkcjonować normalnie, ale taki stan nie może trwać długo.
Ból z reguły jest związany z jakimś schorzeniem lub stanem patologicznym. Nie wolno go ignorować. Jeśli nasze zwierzę wykazuje objawy bólowe musimy podjąć odpowiednie kroki, aby ustalić co i dlaczego je boli. Tłumaczenie „on tak ma”, „poboli i przejdzie” jest niedopuszczalne. Ból jest ważnym sygnałem, że coś jest nie tak i kiedy pojawia się u zwierzęcia reagujmy.
Przyczyn bólu może być wiele – od takich, które wiążą się z np. pozornie mało groźnym obdarciem naskórka, przez bóle związane z np. nadmierną aktywnością fizyczną (przetrenowanie), z pewnymi procesami fizjologicznymi, po ból związany z poważnymi schorzeniami.
Oczywiście nie w każdym przypadku potrzebna jest jakaś duża interwencja, czasem wystarczy zdezynfekowanie i zabezpieczenie miejsca skaleczenia lub zrobienie zimnego okładu w bolącym miejscu. Jeżeli jednak dolegliwości bólowe utrzymują się i utrudniają zwierzęciu funkcjonowanie należy zgłosić się niezwłoczne do lekarza weterynarii. Często z pozoru niegroźnie wyglądające objawy, jak utykanie co jakiś czas, poranne problemy ze wstawaniem, trzymanie nisko głowy, niechęć do aktywności fizycznej mogą być objawami poważnego schorzenia, którego pierwszym symptomem jest ból, a wyżej opisane zachowania to tylko przykładowe sposoby na jego unikanie przez zwierzę.
Przy szybkim wykryciu przyczyny bólu można podjąć odpowiednie środki w celu jego zminimalizowania. Często zdarza się, że zespoły bólowe towarzyszą złożonym jednostkom chorobowym, których leczenie jest długotrwałe.
Bywa, że ból jest spowodowany dużą aktywnością fizyczną. Zwierzęta wykorzystywane w sportach często cierpią z powodu nadwyrężania organizmu i przeciążenia tkanek.
Jak możemy zapobiegać dolegliwościom bólowym u naszych zwierząt? Najczęstszym rozwiązaniem jest zwalczanie bólu za pomocą leków przeciwbólowych. Ich stosowanie niesie jednak ze sobą skutki uboczne. Efekt ich działania z reguły jest krótkotrwały. Dobre rezultaty w walce z bólem przynosi odpowiednia rehabilitacja.
Jedną z dziedzin fizjoterapii, która w znaczący sposób pomaga zwalczać ból jest masaż. Konsekwencją jego działania jest min. przyspieszenie krążenia krwi i limfy, dzięki czemu są wypłukiwane płyny tkankowe zmienione zapalnie i dostarczane substancje odżywcze działając przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Masaż powoduje również wydzielanie endorfin, które są naturalnym środkiem przeciwbólowym.Silnym działaniem przeciwbólowym charakteryzują się zabiegi fizykalne. W zoofizjoterapii najczęściej w tym celu wykorzystuje się: elektroterapię (prądy TENS), laseroterapię ultradźwięki lecznicze, magnetoterapie, termoterapię oraz światłolecznictwo. Lecznicze działanie czynników fizycznych takich jak temperatura, światło, promieniowanie nadfioletowe i podczerwone, prąd elektryczny, pole magnetyczne, ultradźwięki działa na organizm na poziomie poszczególnych komórek, tkanek oraz całego ustroju. Niewątpliwą zaletą fizjoterapii jest jej mała inwazyjność w stosunku do środków farmakologicznych oraz fakt, że działa bezpośrednio na leczony obszar nie obciążając innych struktur.
Korzystania z odpowiednio dobranych metod fizjoterapeutycznych nie tylko likwiduje objawy bólowe, ale również, co najważniejsze, pomaga zwalczać przyczyny ich powstawania. Skuteczność walki z bólem za pomocą rehabilitacji została udowodniona w leczeniu bólu ludzi, warto stosować ją więc również u zwierząt.
