Za mundurem psy sznurem

Psy od wieków pomagały służbom państwowym. Dzisiaj, chociaż skomputeryzowany świat przyniósł nam zupełnie inne rodzaje przestępstw, psy nadal wiernie pomagają służbom mundurowym w wykrywaniu przestępstw, odnajdywaniu ludzi i rzeczy. Ich obecność przy nodze policjanta czy celnika wciąż jest obowiązkowa. 

Źródło: Shutterstock

Od wieków psy stoją w szeregach wielu służb państwowych. W Polsce z psiej pomocy korzystają: policja, wojsko, straż graniczna, służba celna, służba więzienna, Biuro Ochrony Rządu, a nawet straż pożarna, straż miejska, służba ochrony metra i służba ochrony kolei. Jak widać psy obecne są we wszystkich służbach mundurowych w Polsce.

Służby państwowe szkolą psy w wielu różnych kierunkach, najpopularniejsze z nich to szkolenie psów patrolowych, tropiących oraz wykrywających różnorodne zapachy: narkotyków, tytoniu, materiałów wybuchowych, zwłok, a nawet innych zwierząt (na przykład Służba Celna szkoli psy do wyszukiwania przemycanych egzotycznych zwierząt oraz wyrobów z ich skóry). W policji rozwinęła się jeszcze dodatkowa dziedzina w której wykorzystuje się psy – osmologia. W osmologii psy wykorzystuje się do identyfikacji zapachów ludzkich, np. ślad zapachowy pozostawiony na miejscu przestępstwa, który pies zidentyfikuje jako należący do podejrzanego sprawcy może służyć jako dowód w sądzie.

Od psów służbowych wymaga się bardzo wiele. Nie każdy pies jest w stanie sobie poradzić ze specjalistyczną i niekiedy ciężką pracą, często w bardzo trudnych warunkach. Przy ocenie przydatności psów do określonego szkolenia każda służba ma określone kryteria dla rekrutowanych psów, ale przede wszystkim pod uwagę bierze się: wiek zwierzęcia, budowę ciała, która swym wyglądem nie powinna odbiegać od wzorca rasy, ponieważ w dużym stopniu wpływa to na sprawność fizyczną zwierzęci, a po części także psychiczną. Ważny jest także stan zdrowia i osobowość psa, jego chęć do pracy z człowiekiem oraz wrażliwość narządów zmysłów.

Służbowe psiaki zanim trafią na szkolenie poddawane są testom przydatności. Podczas tych testów sprawdza się psy pod względem przydatności do konkretnego szkolenia. Psy mają do zaliczenia kilka prób (które zależą od profilu szkolenia, a także służby w której pies ma pracować). Między innymi sprawdza się umiejętność aportowania, szukania przedmiotu o konkretnym zapachu, reakcję na strzał, obronę przewodnika, czujność i samoobronę.

Po zaliczonym teście psy trafiają na szkółkę gdzie wraz ze swoim przewodnikiem uczą się przyszłego fachu. Szkolenia te są intensywne i trwają kilka miesięcy. Szkolenie kończy się egzaminem psa i egzaminem przewodnika z kynologii służbowej. Co roku lub co dwa lata wyszkolone psy wracają do swoich ośrodków szkolenia na zaliczenie atestów. Są to psie egzaminy, które uprawniają czworonogi do dalszej służby. Służba psa trwa ok. 8/9 lat. Po służbie psiaki udają się na zasłużoną emeryturę, często dożywotnio zostając ze swoimi przewodnikami już jako domowe pupile.