York-szczurołap. Nieznana historia małego eleganta

Trudno w to uwierzyć, ale te małe i słodkie istoty na początku swojej kariery zajmowały się głównie łapaniem myszy i szczurów oraz krwawymi, bezlitosnymi walkami psów. Stworzone z połączenia kilku odmian terierów miały za zadanie tępić wszechobecne gryzonie.

Źródło: iStockphoto/Thinkstock

Dziś ta jedna z najpopularniejszych raz kojarzona jest głównie z domowymi pupilami oraz psami wystawowymi ubranymi w kolorowe ubranka i przystrojonymi w słodkie kokardki. Jaka jest prawdziwa historia tej rasy i jakim dokładnie zwierzęciem jest pies York?

Od szczurołapa do salonowca – historia rasy

Yorki to stosunkowo młoda rasa powstała około 1850 roku w Anglii . Jak to zazwyczaj bywa, jest to krzyżówka innych okazów dobranych pod kątem odpowiadających hodowcom cech charakteru i wyglądu. Wśród przodków pierwszego wzorca tej rasy można wymienić teriery o maści podpalanej występujące dawniej w okolicach szkockiego Paisley i Clyde oraz szorstkowłose teriery niewiadomego pochodzenia. Dzięki mutacji cech tych osobników udało się otrzymać zwierzę o małym ciałku i niezłomnym charakterze i łowczych predyspozycjach. Dzięki takiemu zestawowi udało się uzyskać małego agresora wprost idealnego do walki z wszechobecnymi w tamtym czasie myszami i szczurami. Małe rozmiary pozwalały Yorkom przeciskać się wewnątrz rur kanalizacyjnych i skutecznie zwalczać plagi gryzoni nawiedzające Wielką Brytanię. Co ciekawe, jeszcze sto lat temu organizowano specjalne zawody, gdzie wstawione psiaki konkurowały ze sobą w ilości upolowanych szczurów!  Twardy charakter i niezwykły upór oraz waleczność rasy były dawniej wykorzystywane jeszcze w jeden, skandaliczny wręcz sposób. Niezwykle popularne były wtedy walki psów, w których mały lecz często nerwowy i agresywny psiak potrafił poradzić sobie z wieloma przeciwnikami.

Rosnąca popularność rasy sprawiła, że York pies - szczurołap zaczął być coraz chętniej sprowadzany do zamożnych domów i gospodarstw. Aby uatrakcyjnić wygląd tego małego teriera zaczęto tworzyć kolejne krzyżówki z maltańczykami (dawniej terierami maltańskimi) oraz shih-tzu. Efektem tego stało się wzbogacenie jego wyglądu o długą i lśniącą sierść, dzięki której Yorki zaczęły stawać się psami wystawowymi. Pierwszym oficjalnym występem na pokazie była dla tej rasy wystawa psów w angielskim Birmingham w 1875 oku, która otworzyła im drogę do coraz większej sławy. Początek XX wieku stał się dla tych zwierząt początkiem ogromnej popularności co sprawiło, że cena za osobnika wzrosła do niebagatelnych na ten czas cen. Pies York w krótkim czasie stał się nie lada gratką dla cudzoziemców i istnym „przebojem eksportowym” z Wielkiej Brytanii.

Polska historia rasy jest niezwykle krótka, ponieważ sprowadzono go do nas dopiero w latach 80-tych ubiegłego wieku. Nie przeszkadzało to Yorkom stać się prawdziwymi królami polskich osiedli. Niestety równie szybko zaroiło się u nas od kundelków w typie tej rasy, które jedynie wyglądem przypominają „pół-yorki” a z prawdziwym Yorkshire Terrierem nie mają zbyt wiele wspólnego.

Budowa i umaszczenie Yorkshire Terriera

Pies York charakteryzuje się niewielkimi rozmiarami, dlatego śmiało można nazwać go miniaturką. Jego wysokość w kłębie to około 22 – 24 cm, waga zaś nie powinna przekraczać 4 kg. Większe osobniki, od których ostatnio wprost roi się na polskich ulicach to po prostu mieszańce w typie rasy. Ten długowłosy terier znany jest ze swojej wyprostowanej i niezwykle proporcjonalnej budowy ciała. Głowa psiaka odznacza się niewielkimi rozmiarami i małymi, nieustannie stojącymi uszami tworzącymi kształt litery V. Największa duma hodowców tej rasy, czyli włosie, pokrywa równomiernie całe ciało Yorka. Warto tutaj zaznaczyć, że zwierzęta te nie mają podszerstka zapewniającego psom ciepło, dlatego tak często można je spotkać w różnego rodzaju kamizelkach i kurteczkach.

Yorkshire terier występuje w kilku różnych umaszczeniach, wśród których możemy wyróżnić następujące kolory:

  • czarno – podpalany,
  • ciemno – stalowo – niebieski,
  • coraz popularniejsze umaszczenie typu Biever, czyli połączenie bieli, czerni i złota lub stali, bieli i złota.

Mały indywidualista – rys charakterologiczny rasy

York to pies, który sprawia wrażenie maskotki, jednak zdecydowanie nią nie jest. Z uwagi na swoich przodków absolutnie nie da się go nazwać leniwym kanapowcem. Jak przystało na prawdziwego teriera York to połączenie siły i niespożytej wręcz energii. Ich silny instynkt łowcy nakazuje im być czujnymi obserwatorami terenu, który niemiłosiernie szczeka i biega za każdą upatrzoną ofiarą. Potrzebuje zdecydowanego właściciela, który będzie potrafił ujarzmić ten momentami bardzo zaczepny charakterek. W przeciwnym razie  może okazać się, że mała kuleczka stanie się osobnikiem mocno dominującym a nawet agresywnym, o niezwykle widocznych instynktach myśliwskich. Nieodpowiednio ułożone Yorki są hałaśliwe i potrafią zaczepić nawet kilka razy większe od siebie zwierzę.

Warto również pamiętać, że Yorkshire Terrier to rasa, która raczej nie sprawdzi się w domu, w którym są małe dzieci. Dzieje się tak z dwóch powodów.  Po pierwsze zwierzę to znane jest ze skłonności do przywłaszczania sobie wszystkich napotkanych w domu rzeczy, co w konfrontacji z dziecięcymi zabawkami może stanowić spory problem. Po drugie, nie lubią one nadmiernego zaczepiania i nie mają zbyt wiele cierpliwości. Małe dzieci, szczególnie takie, które nie rozumieją do końca jak obchodzić się z psami mogą uszkodzić delikatne ciało Yorka albo stać się dla psa wrogiem numer jeden, na którego ciągłe zaczepki będzie reagował głośnym szczekaniem. Oczywiście rzadko zdarza się by domowy pupil zareagował z agresją, jednak są to tylko zwierzęta, dlatego najlepiej stosować jest zasadę ograniczonego zaufania. Sytuacje takie mogą być przecież dla psa niezwykle stresujące, a każdy w nas pod wpływem stresu potrafi być niemiły.

Kolejną cechą charakteru Yorka o której trzeba pamiętać rozważając wybór tej rasy jest dystans jakim obdarzają nieznajomych. Z uwagi na to, że są to doskonałe psy stróżujące są nieufne wobec obcych i nie lubią gdy ktoś kogo nie znają przebywa w obrębie ich terytorium. Potrafią niezwykle bacznie obserwować każdego gościa i nie opuszczać go nawet na krok.

W kontaktach ze swoim właścicielem i innymi domownikami są niezwykle czułe, przyjacielskie i oddane. Lubią przymilać się do swojego właściciela i pragną spędzać z nim jak najwięcej czasu jak to jest tylko możliwe. Odpowiednio poprowadzony osobnik będzie dodatkowo bezwzględnie słuchał komend właściciela i nie zrobi nic, co było by wbrew jego woli. Czasem cecha ta przeradza się nawet w pewnego rodzaju zazdrość o właściciela.

Właściwa pielęgnacja i żywienie

Z racji na energiczny styl życia i ciągłą potrzebę ruchu pies York wymaga odpowiedniej pielęgnacji i żywienia. Te ruchliwe istoty potrafią biegać przez większą część dnia dlatego potrzebują sporej podaży białka oraz tłuszczów ( zarówno zwierzęcych jak i roślinnych). Kaloryczność posiłków i ich ilość powinna być ustalona z lekarzem, który dobierze proporcje biorąc pod uwagę wiek, wagę oraz stan zdrowia pieska. Z uwagi na długą sierść psy te są również narażone na  różnorodne problemy skórne takie jak łojotok, łupież oraz przesuszenie. Pokarm, który spożywa York zawsze powinien być przemyślany i pełnowartościowy. Najlepiej, żeby zawierał następujące składniki odżywcze i witaminy:

  • kwasy z grupy Omega3: mają one działanie przeciwzapalne oraz pomagają zapewnić piękną i zdrowo wyglądającą sierść,
  • witaminę A: pozwalającą przeciwdziałać groźnemu łojotokowi skóry,
  • żelazo, cynk i miedź: mających zbawienny wpływ na regenerację psiej skóry i włosia.

W żadnym wypadku psy te nie powinny być karmione surowym mięsem, czekolada oraz jedzeniem przetworzonym. Nie do pomyślenia jest również karmienia Yorka resztkami z obiadu domowników. Starsze osobniki mające często problemy z sercem, nerkami oraz stawami powinny być karmione pożywieniem o zwiększonej zawartości potasu oraz obniżonej ilości fosforu. Warto jest również zwrócić uwagę na zawartość glukozaminy i chondroityny, które zabezpieczają maź stawową przed wysychaniem i chronią stawy przed urazami mechanicznymi.

Jeśli chodzi o wygląd zewnętrzny Yorka należy zwrócić szczególną uwagę na regularna oraz staranną pielęgnację okrywy włosowej. Pies powinien być kąpany minimum raz w miesiącu, najlepiej szamponem stworzonym specjalnie na potrzeby tej rasy. Po każdym myciu zwierzę należy dokładnie wyszczotkować miękką szczotką o dużej gęstości, która zapobiegnie wyrywaniu włosów. Włosy należy przycinać minimum dwa razy do roku, w okresie wiosennym oraz jesienią. Zimą dobrze jest zainwestować w kurteczkę spacerową, która zapobiegnie wyziębieniu małego organizmu.

Zdrowie i długość życia Yorkshire Terriera

York to pies stosunkowo długowieczny. Przeciętna długość życia tej rasy to około 12- 16 lat a niektóre osobniki potrafią dożyć do swojej 20-tki. Niestety Yorki są przy tym niezwykle chorowite, dlatego wymagają stałej kontroli u lekarza weterynarii. Jednymi z najczęstszych problemów zdrowotnych, z którymi zmagają się przedstawiciele tej rasy są:

  • przeziębienia, zapalenie oskrzeli i zapalenie ucha spowodowane wyziębieniem,
  • wymioty, zaparcia i biegunki z uwagi na niezwykle wrażliwy układ pokarmowy,
  • zaćma oraz zapalenie spojówek,
  • problemy z ruchomością stawów, w tym częste zwichnięcia rzepki.

Częsta pogoń za zyskiem pseudohodowców i zbyt częsta liczba miotów od jednej suki może być również przyczyną wielu wad wrodzonych, wśród których można wymienić zapadnięcie tchawicy objawiające się kaszlem, przyspieszonym oddechem oraz szybkim męczeniem się psa. Zwierzę borykające się z tym problemem ma stale wywieszony język i bardzo często dyszy tak, jakby właśnie przebiegło niezwykle męczący i długi dystans. Innymi chorzeniem o naturze genetycznej może być choroba Legg-Calve-Perthesa, nazywana również aseptyczną martwicą główki kości udowej oraz skłonność do wypadania rzepki kolanowej. Yorkshire Terriery często cierpią również z powodu nieprawidłowego unaczynienia wątroby, które bardzo często wymaga interwencji chirurgicznej.

Więcej o rasie yorkshire terier przeczytacie w Rasopedii.