Kotki są zwierzętami sezonowo poliestralnymi. Gdy długość dnia świetlnego wydłuża się, około lutego-marca, ich szyszynka wysyła sygnał hormonalny do rozpoczęcia cyklu rujowego. Owulacja, czyli uwolnienie komórki jajowej z jajnika, jest prowokowana kopulacją, a gdy do niej nie dojdzie w danym cyklu, kotka wchodzi w kolejny cykl rozrodczy.
U części kotów domowych dochodzi do zaburzenia sezonowości ze względu na sztuczne oświetlenie. Mogą być one aktywne cały rok. W czasie rujki kotka przybiera charakterystyczną pozycję - odstawia ogon, unosi tylną część ciała, intensywnie miauczy, może mieć gorszy apetyt i gorszą jakość sierści. Jej organizm skupia się na jednym - znalezieniu partnera. Powtarzające się rujki są męczące nie tylko dla kotki, ale i dla domowników, a stan taki może trwać tygodniami.
Progestageny nie dla wszystkich
Istnieje możliwość hormonalnego blokowania rujki w sposób farmakologiczny przez podawanie progestagenów. Mają one jednak swoje skutki uboczne - powodować mogą torbielowaty rozrost błony śluzowej macicy oraz jej ropne zapalenie. Po podaniu leków dojść może także do fibroadenomatozy - nienowotworowego rozrostu gruczołów sutkowych, które przyjąć mogą bardzo duże rozmiary i przeszkadzać kotce w normalnym funkcjonowaniu. O terminie podania leków trzeba też pamiętać (w zależności od użytych środków raz w tygodniu lub raz na pół roku), a ich koszt w skali życia kotki wielokrotnie przewyższa koszty operacji.
Sterylizacja - na czym polega
Dużo prostszym i tańszym rozwiązaniem jest sterylizacja. Rozważyć ją powinni właściciele wszystkich niehodowlanych kotek, którzy nie mają ochoty na miot kociąt dwa razy do roku. Zabieg polega na usunięciu jajników, jajowodów i macicy w znieczuleniu ogólnym. Wielkość cięcia zależy od sprawności operatora, a dobry chirurg potrafi pozostawić ranę długości 1-1,5 cm.
Kiedy zdecydować się na sterylizację?
Kotkę najlepiej wysterylizować po osiągnięciu przez nią dojrzałości płciowej, czyli po pierwszej rujce. Istnieje także możliwość przeprowadzenia zabiegu wcześniej, nawet u 3-miesięcznej kotki. Nie ma natomiast późniejszych ograniczeń wiekowych. U zwierząt starszych jednak ryzyko operacyjne i anestetyczne wzrasta i konieczne są wcześniejsze badania kwalifikujące do zabiegu. Istotne jest również, by kotka w trakcie zabiegu nie była w rujce. Narządy rozrodcze w tym okresie ulegają ukrwieniu i niewskazane jest operowanie ze względu na większe ryzyko krwotoku. Możliwa jest natomiast sterylizacja w czasie ciąży.
Rekomendowane produkty:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Przed zabiegiem warto rozeznać się nie tylko w cenach, gdyż nie zawsze taniej znaczy lepiej. Wszak chodzi o życie naszego pupila! Warto dowiedzieć się, kto będzie przeprowadzał zabieg, czy w koszt wchodzi też opieka okołooperacyjna, wizyty kontrolne, ubranko lub kołnierz i jakie są zalecenia przed oraz po sterylizacji.
Zalecenia przed zabiegiem
Najczęściej anestezjolog zaleca głodówkę przed zabiegiem, która wynosić powinna ok. 12 godzin. Większość kotów ma mdłości i wymioty w czasie wprowadzania w znieczulenie ogólne, istotne jest więc zadbanie, by nie jadły przed narkozą, gdyż grozi im zachłyśnięcie treścią pokarmową. Sam zabieg trwa około 20-30 minut. Jama brzuszna otwierana jest w linii pośrodkowej, a zamykana szwami rozpuszczalnymi lub niewchłanialnymi, które należy zdjąć po 7-10 dniach, według zaleceń operującego chirurga. Po sterylizacji kotka wybudzić się musi jeszcze z narkozy i dopiero przytomną zabieramy do domu. Warto poprosić o spisanie wszystkich zaleceń odnośnie opieki pooperacyjnej na kartce, gdyż w natłoku informacji coś może nam umknąć.
Do najczęstszych zaleceń należą:
- ochrona operowanego miejsca przed lizaniem - koty ze względu na swój szorstki język potrafią sobie zrobić dużą krzywdę próbą 'doczyszczenia' rany, a jednocześnie wydłużyć gojenie; w celu ochrony przed lizaniem zastosować można kołnierz lub ubranko pooperacyjne kupione w lecznicy albo zrobione samodzielnie; niektóre koty zupełnie nie tolerują niektórych form ochrony i odmawiają funkcjonowania, chodzenia i jedzenia w kołnierzu czy ubranku, weźmy więc pod uwagę indywidualne preferencje naszego pupila
- kontynuacja antybiotyku - w zależności od lecznicy oraz indywidualnych wskazań możliwe, że dostaniemy do domu leki, które trzeba będzie podawać w kolejnych dniach
- leki przeciwbólowe - najczęściej podawane tylko w dniu zabiegu, ale tu też wszystko zależy od lekarza oraz naszego kota i jego tolerancji bólowej
- kontrola apetytu, oddawania moczu i wypróżnień
- wizyty kontrolne i ewentualne zdjęcie szwów.
Po sterylizacji znacznie zmieniają się potrzeby żywieniowe kotki. Już kilka dni po zabiegu kotki potrzebują aż 33% mniej kalorii! Dodatkowo oprócz spadku zapotrzebowania energetycznego, zwiększa się także koci apetyt, a stąd prosta droga do otyłości, której konsekwencją może być cukrzyca typu II, choroby dolnych dróg moczowych, choroby układu szkieletowo-mięśniowego, stłuszczenie wątroby czy zwyrodnienie stawów. Istotne więc, aby po zabiegu stosować odpowiednią dietę domową lub komercyjną przystosowaną dla kotów po sterylizacji.