Złamania kości często zdarzają się naszym czworonogom. Po czym je poznać i jak się je leczy. A co po zdjęciu gipsu, jak wygląda rehabilitacja?
Źródło: Shutterstock
Złamaniem określamy całkowite lub częściowe przerwanie ciągłości kości. Omawiając zagadnienie związane ze złamaniami należałoby najpierw omówić podział i ich klasyfikację.
■ Podział uwzględniający kontakt z otoczeniem. Przy złamaniu otwartym powstała rana kontaktuje się z otoczeniem, w przeciwieństwie do złamania zamkniętego.
■ Stopień uszkodzenia kości. Wyróżniamy tu uszkodzenie całkowite, gdzie obie warstwy korowe ulegają uszkodzeniu lub częściowe z uszkodzeniem tylko jednej warstwy korowej (np. pęknięcie).
■ Ze względu na kształt linii złamania przybierać ono może jedną z trzech form: spiralne, skośne i poprzeczne.
■ Liczbę odłamów kostnych. Klasyczne złamanie proste, podczas którego powstają tylko dwa odłamy. Natomiast przy złamaniu wieloodłamowym obserwujemy więcej niż dwa fragmenty kości. Złamania takie należą do bardzo poważnych. Najczęściej podczas skomplikowanych operacji chirurg musi użyć elementów stabilizujących takich jak: śruby, druty i płytki.
■ Istnieje również klasyfikacja mająca na względzie sytuację, podczas której odłamy przemieszczają się. Wyróżniamy tutaj: skrócenie, oddalenie, przemieszczenie kątowe i rotację.
■ Podstawowy podział na miejsce złamania np.: złamanie przedramienia, złamanie kości nadgarstka czy złamanie kości udowej.
Najczęściej do złamania kości dochodzi w wyniku urazu, w głównej mierze są to wypadki komunikacyjne. Może również występować złamanie patologiczne, powstałe na tle toczącego się procesu chorobowego. Schorzenia, które mogą doprowadzić do takiego spontanicznego uszkodzenia to np.: osteoporoza, gruźlica kości, szpiczak mnogi, wrodzona łamliwość kości.
Objawy złamania kości są dość specyficzne i bardzo często jednoznaczne. Do sztandarowych objawów należy: ból złamanej okolicy, opuchlizna, sinienie, bolesność przy ruchach, a nawet niemożność ich wykonywania. Przy badaniu palpacyjnym ortopeda może stwierdzić patologiczną ruchomość wzdłuż kości długich, tarcie odłamów kostnych. Bywa, że czasem widać zniekształcenie zarysów kości.
Każdorazowo należy wykonać badanie RTG aby ostatecznie potwierdzić diagnozę jak również określić typ złamania i przebieg dalszego postępowania. Oczywistym jest, iż wiek wpływa na częstotliwość złamań, ponieważ wraz z biegiem lat kości są coraz bardziej kruche. Wiek naszych podopiecznych wpływa także znacząco na szybkość gojenia się złamań. U młodych zwierząt gojenie przebiega zazwyczaj bardzo szybko, natomiast u starszych znacznie wolniej. Na prędkość gojenia się złamania ma również wpływ miejsce złamania, rodzaj usztywnienia oraz samego złamania. Czynnikiem na jaki oddziałuje właściciel jest stopień odżywiania zwierzęcia i rzetelne dostosowanie się do wskazań chirurga wykonującego operację.
Rehabilitacja po złamaniach jest bardzo ważna, aby przyśpieszyć nie tylko zrastanie się kości, ale również przywrócić zwierzęciu pełną sprawność kończyny w jak najkrótszym okresie. Zabiegi rehabilitacyjne zawsze sprowadzają się przede wszystkim do działania przeciwbólowego. W pierwszym okresie po złamaniu, wskazana jest krioterapia, delikatne masaże, drenaż limfatyczny i regularnie wykonywane ćwiczenia bierne stawów kończyn zdrowych. W późniejszym okresie należy do ćwiczeń biernych włączyć również chorą kończynę. Regularnie wykonuje się masaże, elektroterapię, laseroterapię oraz magnetoterapię. Terapię manualną wykonywać można dopiero minimum 12 tygodni po operacji.
lek. wet. Natalia Sobczak
