Twój kot zaczął nadmiernie się wylizywać? Nie przestaje miauczeć? Kilka razy załatwił się poza kuwetą? To mogą być objawy problemów behawioralnych. Jeśli chcesz mu pomóc, koniecznie przeczytaj nasz artykuł.
Czasami przychodzi dzień, w którym zdajemy sobie sprawę z tego, że nasz kot od jakiegoś czasu zachowuje się w inny niż dotychczasowy sposób. Czasem – i oby podobnych sytuacji było jak najwięcej - jest to zmiana pozytywna (np. kot po kilku miesiącach od adopcji wreszcie stał się śmielszy), częściej jednak jest to zachowanie które jest dla naszego kota szkodliwe (jak zjadanie niejadalnych przedmiotów), jest dla nas niezrozumiałe (wspomniane już załatwianie się poza kuwetą) lub też takie, które trudno jest nam zaakceptować (agresja w stosunku do właściciela). Przyczyny negatywnych zmian w zachowaniu mogą być bardzo różne. Jeśli poprosimy o pomoc profesjonalnego behawiorystę, z pewnością zleci nam najpierw zrobienie kotu różnych badań – wiele chorób ma bezpośrednie przełożenie na funkcjonowanie naszych zwierząt. Jeśli kontrola medyczna niczego nie wykaże, zoopsycholog przeprowadzi z nami szczegółowy wywiad mający na celu znalezienie przyczyny problemu behawioralnego naszego kota. No dobrze, ale….
Czym właściwie jest problem behawioralny?
Problem behawioralny to mówiąc w skrócie zachowanie nietypowe, które nie jest charakterystyczne dla danego gatunku lub też jest dla niego typowe, lecz nasz kot prezentuje je zbyt rzadko, zbyt często lub którego nie prezentuje on wcale. Skąd mamy wiedzieć, co jest „normalnym” kocim zachowaniem? Z pomocą przychodzi nam etogram czyli zbiór wszystkich zachowań charakterystycznych dla danej rasy żyjącej w swoim naturalnym środowisku. Etogram określa również jak często występują dane zachowania oraz jak długo są one prezentowane. Zachowania nietypowe możemy podzielić na kilka kategorii:
Skąd się biorą problemy behawioralne?
Problemy behawioralne mogą powstać w wyniku stresu (najczęściej spowodowanego jakąś nagłą zmianą), choroby, alergii, braku równowagi chemicznej w mózgu zwierzęcia, starości osłabiającej procesy poznawcze (co mocno dezorientuje zwierzęta i wpływa na ich zachowanie) lub też niezaspokojenia potrzeb charakterystycznych dla danego gatunku. Potrzeby dzielimy na elastyczne i nieelastyczne. Upraszczając sprawę można stwierdzić że potrzeby nieelastyczne to te, których realizacja jest niezbędna do zachowania zdrowia psychicznego i fizycznego zwierzęcia (a nawet do jego przeżycia), potrzeby elastyczne zaś to takie, których czasowy brak nie uwarunkuje pojawienia się u niego poważnych problemów natury psychologicznej czy zdrowotnej. Do podstawowych kocich potrzeb ze wspomnianych dwóch kategorii zaliczamy:
Jeśli chodzi o wspomniany już stres będący - poza chorobą - najczęstszą przyczyną problemów behawioralnych, wywołuje go często złamanie codziennej rutyny, która jest bardzo ważna w życiu kota. Taką zmianą z kociego punktu widzenia jest nagła zmiana żwirku w kuwecie lub jej przestawienie w nowe, nieodpowiednie według kota miejsce, śmierć współtowarzysza, nagłe pojawienie się w domu nowego członka rodziny, a nawet remont u sąsiadów za ścianą. Stresujące jest również przebywanie na zbyt małej przestrzeni, brak możliwości rozładowania emocji w ruchu czy też zbyt długie przebywanie w samotności.
Jakie są objawy problemów behawioralnych?
Częstymi objawami kocich problemów behawioralnych jest załatwianie się poza kuwetą, znaczenie terenu, uporczywa wokalizacja, agresja wskazywana w stosunku do opiekuna lub innego zwierzęcia, zachłanne jedzenie, nadmierne drapanie się lub/i wylizywanie a także apatia i wycofanie.
Co można zrobić by pomóc zwierzęciu?
Na pewno nie wolno karać kota za jego niepożądane zachowanie ani krzyczeć na niego, gdyż zwierzę nie rozumie że robi coś złego. Wbrew obiegowym opiniom koty nie siusiają nam do łóżka bo się na nas obraziły; na pewno też nie robią nam na złość.