Prawa i obowiązki właścicieli

Musimy też pamiętać, że, jako właściciele, ponosimy pełną odpowiedzialności za naszego zwierzaka – za jego zachowanie i czyny. Kilka ważnych przepisów, o których powinniśmy pamiętać.
• psa możemy spuścić tylko w miejscu mało uczęszczanym przez ludzi (z zachowaniem kontroli nad nim) lub w miejscu do tego wyznaczonym,
• psa nie możemy wprowadzać do pewnych określonych w uchwale miejsc (np. placówek handlowych czy placów zabaw),
• powinniśmy posiadać dowód aktualnych szczepień ochronnych naszego psa,
• jesteśmy zobowiązani do bezzwłocznego usuwania odchodów naszego zwierzęcia z terenów przeznaczonych do wspólnego użytku. 

Podstawowym obowiązkiem właściciela każdego zwierzęcia – nie tylko psa czy kota, ale dotyczy to także innych np. mniejszych zwierząt domowych – jest zapewnienie zwierzakowi odpowiedniego pomieszczenia, które ma je chronić przed niesprzyjającymi warunkami atmosferycznymi (upały, zimno, deszcz, śnieg itp.), zapewnić dostęp do światła dziennego, odpowiednią karmę i świeżą wodę do picia, stale dostępną. Pomieszczenie, w którym przebywa zwierzę musi być dostosowane do jego gabarytów. Zwierzę nie może być również trzymane na uwięzi krótszej niż 3 metry, przez okres dłuższy niż 12 godzin dziennie, ani także w taki sposób, który powodowałby cierpienie, uszkodzenie ciała lub uniemożliwiający niezbędny ruch.    

Ponadto, przepisy nakładają na właścicieli i posiadaczy psów i kotów szereg innych obowiązków związanych z posiadaniem zwierzęcia:

Obowiązek smyczy i kagańca

O tym, że każdy właściciel czy opiekun psa powinien wyprowadzać psa na smyczy, a w przypadku ras agresywnych dodatkowo w kagańcu – wiemy. Ale jak to wygląda w praktyce?

Biorąc pod uwagę, że nie ma jednolitych przepisów regulujących tę kwestię i w związku z tym lokalne władze mogą wprowadzać odmienne uregulowania na swoim terenie, często lekceważone są przez posiadaczy psów konsekwencje nieprzestrzegania takich przepisów – zarówno prawne, jak i faktyczne. Brak jednoznacznych przepisów nie oznacza jednak, że opiekun psa ma całkowitą dowolność w tym zakresie i może nie stosować się do przyjętych reguł. Wynikają one przede wszystkim z ogólnie obowiązujących przepisów ustawy o ochronie zwierząt, kodeksu cywilnego czy kodeksu wykroczeń oraz karnego.

Obowiązek szczególnej ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia nakłada bowiem na właściciela art. 77 kodeksu wykroczeń:

Art. 77. Kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany.

Podkreślić należy, że przepis ten będzie miał zastosowanie do właściciela psa, ale także każdej osoby, która nawet czasowo będzie miała zwierzaka pod opieką (np. wyjdzie z nim na spacer). Co więcej – do odpowiedzialności opiekun zwierzęcia zostanie pociągnięty niezależnie od tego czy wykroczenie to popełnił umyślnie czy też nie. Przepis ten przewiduje bowiem jako podstawę odpowiedzialności zachowanie zwykłych środków ostrożności w odniesieniu do tego konkretnego zwierzaka – często więc to co będzie w przypadku jednego zwykłym środkiem ostrożności (np. trzymanie na rękach czy lekka smycz w odniesieniu do małego zwierzaka), nie będzie wystarczająca w przypadku dużego psa rasy uznanej za agresywną. Dlatego też władze lokalne starają się regulować te kwestie na swoim terenie i właśnie w stosownych uchwałach powinniśmy szukać konkretnych informacji.

Dopuszczalne jest przebywanie psa bez smyczy czy kagańca na terenach mało uczęszczanych, ale tylko pod warunkiem, że pies nie jest pozostawiony bez opieki, a opiekun kontroluje jego zachowanie. Wyjątek ten nie dotyczy psów ras uznanych za agresywne oraz mieszańców tych ras. 

Akceptowalne jest to także na terenach prywatnych, jednak tylko tam gdzie nie jest to zabronione wewnętrznymi regulacjami (np. prywatne pole golfowe), a także zwierzę nie jest uciążliwe dla innych i nie stanowi zagrożenia dla przebywających na tym terenie osób czy zwierząt.

Ponadto, szczegółowe regulacje odnośnie konieczności trzymania psa na smyczy i w kagańcu zazwyczaj umieszczone są w regulaminach wewnętrznych przewoźników, obiektów użyteczności publicznej (hoteli, sklepów, restauracji, parków, itp.). Regulaminy mogą ponadto określać sankcje, jakie nałożone mogą zostać na właściciela za ich nieprzestrzeganie.