Nie dla psa...kapusta,grzyby,ryby? Świąteczna dieta

Zbliżające się święta są okazją do spotkania w rodzinnym gronie przy kolacji z dobrym, tradycyjnym, polskim jedzeniem. Polska kuchnia, zwłaszcza ta „odświętna”, obfituje w tłuste mięsa, potrawy z kapusty, grochu, ryb czy grzybów. W ferworze przygotowań tych wspaniałych dań, a także w czasie ich konsumpcji pamiętajmy o czworonogach: nie częstujmy psa grzybami, kapustą czy makiem, nie serwujmy mu mocno przyprawionych mięs i pasztetów. Nie wprowadzajmy gwałtownie zmian w diecie psa, nawet, jeżeli naszemu pupilowi ślinka cieknie na sam zapach przygotowywanych potraw. W tym przypadku zasada „tylko od święta” może mieć naprawdę poważne, długotrwałe konsekwencje dla zdrowia naszego psa.

Uważaj, co twoi goście podają psu pod stołem! Uważaj, co twoi goście podają psu pod stołem! Źródło: Lifesize/Thinkstock

To, czym karmimy naszego psa, musi być tak samo bezpieczne i „pewne” jak to, co sami jemy: znaczenie ma zarówno jakość surowca, jak i higiena przygotowania (obróbka termiczna, przechowywanie). Pamiętajmy również, że nie wszystkie pokarmy, które dla nas są odpowiednie, będą takie również dla czworonoga. Psy są mięsożercami, więc ich układ pokarmowy: począwszy od jamy ustnej przez przełyk i żołądek, a także narządy pomocnicze: wątrobę i trzustkę najlepiej pobiera, trawi i wchłania pokarm mięsny. Dlatego zachowajmy szczególną ostrożność przy serwowaniu psu tego, co mięsem nie jest: warzyw i owoców, czekolady, pieprzu, musztardy czy octu.

 

Pokarmy bardzo niebezpieczne:

Czekolada- pojawiająca się w polskiej kuchni niezwykle często, podstawa wielu deserów i ciast może doprowadzić naszego psa do poważnych problemów trawiennych. Produkt ten znajduje się na liście 20 czynników będących najczęstszą przyczyną zatruć u psów. Często zdarzają się one właśnie w czasie świąt, gdy przyjmuje się gości, podczas zmniejszonej czujności właścicieli. Za toksyczne działanie czekolady odpowiada głównie teobromina i kofeina. Powodują one objawy nerwowe i zaburzenia kardiologiczne, w skrajnych przypadkach zejścia śmiertelne. Największe ilości szkodliwych metyloksantyn znajdują się w czekoladzie gorzkiej, czarnej. Do zatrucia psa ważącego 7 kg może doprowadzić spożycie 455-682 g. mlecznej lub 51-77 g. ciemnej czekolady, pies ważący 35 kg może doznać zatrucia po zjedzeniu 2300-3500 g. mlecznej lub 264-396 g. gorzkiej czekolady.

Objawy zatrucia pojawiają się po około 12-24 godz. od zjedzenia i są to wymioty, biegunka, bóle brzucha, wzmożone wydalanie moczu, niepokój, nerwowość. Wraz z rozwojem zatrucia objawy ze strony układu nerwowego nasilają się: obserwujemy drgawki, sztywność kończyn, problemy z poruszaniem. Aby ratować zdrowie, a nawet życie psa niezbędna jest natychmiastowa pomoc weterynaryjna.

Zapobieganie: bezwzględne wykluczenie czekolady i kakao z diety psa

 

Sól- główna przyprawa stosowana w kuchni. Za dawkę toksyczna uznaję się jednorazowe spożycie przez psa 30- 60 g, czyli około 5-10 łyżeczek przyprawy. Objawami nadmiaru soli w organizmie są zwiększone pragnienie, częstomocz, wodnisty kał. Jeżeli zauważymy również zaburzenia ze strony układu nerwowego: niepokój, drżenie mięsni, bezruch lub niekontrolowane ruchy niezwłocznie udajmy się z psem do weterynarza.

Zapobieganie: ograniczenie w diecie psa słonych produktów: resztek z obiadu, chipsów, paluszków, ryb wędzonych, serów żółtych itp.

 

Cebula- popularne i lubiane przez większość ludzi warzywo jest dodatkiem do wielu świątecznych dań. Jednak cebula i inne rośliny z rodziny liliowatych zawierają w swoim składzie substancje wywołujące u psa silne zatrucia, objawiające się zaburzeniami żołądkowo- jelitowymi i niedokrwistością z powodu niszczenia w organizmie erytrocytów (czerwone krwinki). Objawy zatrucia porównywane są nawet do objawów babeszjozy: pies ma żółto zabarwione śluzówki, ciężko dyszy jest anemiczny i osłabiony. Przy zatruciu z jamy ustnej psa wyczuwalny jest cebulowy zapach. Podobnie ciągłe spożywanie czosnku w nadmiarze może być przyczyną anemii u psa. Jednak w wielu preparatach czy karmach dla psów czosnek występuje w ilościach korzystnie wpływających na zdrowie czworonoga, zatem o jego toksyczności decyduje ilość.

Zapobieganie: nie podawanie psu cebuli pod żadną postacią, gotowana, smażona czy surowa szkodzi tak samo.

 

Gwiazda betlejemska-czyli wilczomlecz piękny- w okresie Świąt Bożego Narodzenia ta okazała roślina pojawia się w prawie każdym domu. Wszystkie jej części są toksyczne; pęd, liście, łodyga, kwiat, a wydostający się po uszkodzeniu rośliny sok działa drażniąco na skórę i błony śluzowe. Po zatruciu wilczomleczem pies wymiotuje, trze załzawione oczy, ślini się, ma biegunkę, rzadko występuje podwyższenie temperatury ciała. Pomoc weterynaryjna jest konieczna w przypadku, gdy zwierzę spożyło dużą ilość rośliny.

Zapobieganie: umieszczanie rośliny w miejscach niedostępnych dla psa.

 

Rodzynki, winogrona- niezwykle popularny dodatek do świątecznych ciast; piernika, keksa, ciastek dla psa rodzynki są silnie toksyczne. Ich spożycie może spowodować uszkodzenie nerek, z ostrą niewydolnością włącznie. Substancja powodująca zatrucie u psów, nie została zidentyfikowana, pierwszymi objawami zatrucia pojawiającymi się około 6 godzin po spożyciu są wymioty i biegunka i częstomocz, z upływem czasu ( w ciągu 24-72 godz.) pies przestaje zupełnie oddawać mocz. W razie zatrucia konieczna jest niezwłoczna wizyta u weterynarza.

Zapobieganie: bezwzględne wykluczenie rodzynek i winogron z diety psa. Zabezpieczenie miejsca ich przechowywania przed dostępem dla psa.

 

Pokarmy mogące powodować niestrawność

Kapusta-warzywo obfitujące w witaminy i minerały jest w czasie świąt podstawowym składnikiem dań takich jak bigos, pierogi czy kapusta z grzybami. Kapusta może wywoływać u psów wzdęcia i gazy, należy ją, zatem podawać w niewielkiej ilości, gotowaną. Kiszona kapusta również może być podawana, niektóre psy wręcz za nią przepadają, należy jednak pamiętać o dużej zawartości soli, a więc dozujmy ją pupilowi umiarkowanie.

 

Groch- roślina strączkowa o wysokiej zawartości białka i niskiej zawartości tłuszczu roślinnego, jednak suche nasiona grochu mają dużo substancji antyodżywczych i mogą powodować niestrawność, objawy alergii, ”gazy”. Przed podaniem psu nasiona moczymy kilka godzin w zimnej wodzie, a następnie gotujemy do miękkości, dzięki czemu zniwelujemy zawartość związków szkodliwych.

 

Grzyby jadalne- zajadamy się nimi na święta, jednak powszechnie wiadomo, że poza pięknym aromatem i smakiem grzyby nie mają żadnych wartości odżywczych i są ciężkostrawne. Gatunki jadalne, po obróbce termicznej, w niewielkiej ilości nie zaszkodzą czworonogowi. Jednak bezpieczniej nie przyzwyczajać psa do ich smaku i zapachu, aby nie zwiększać prawdopodobieństwa, że pupil podczas spaceru sam sobie znajdzie i zje grzyby, niekoniecznie jadalne. Gatunki, które szkodzą ludziom- szkodzą też psom: szczególnie ich nerkom i wątrobie. Najbezpieczniej, zatem nie zapoznawać czworonoga ze smakiem grzybów.

 

Kości- kojarzone z psią dietą nie tylko od święta, niekoniecznie służą czworonogom. Podawane w dużych ilościach obniżają stopień trawienia składników, wpływają negatywnie na szatę włosową oraz powodują bolesne zaparcia. Najlepiej podawać kości cielęce lub wołowe. Kości drobiowe nie powinny znajdować się w diecie psa (przegryzione mają ostre końce, co grozi uszkodzeniem przewodu pokarmowego).

 

Ryby- bogate w witaminy A i D, przed podaniem powinny być gotowane, co dezaktywuje enzym rozkładający tiaminę. Najlepiej podawać filety z ryb drapieżnych (szczupak, dorsz, łosoś), bowiem gatunki te mają stosunkowo mało, dużych, łatwych do usunięcia ości.

 

Jaja-są bogatym źródłem białka, powinny być podawane po ugotowaniu, optymalnie 1-2 razy w tygodniu.


Bibliografia:

Monkiewicz J., Wajdzik J.: Kynologia. Wiedza o psie. Wydawnictwo UWP,                        Wrocław
 Jamroz D. (red.): „Żywienie zwierząt i paszoznawstwo. Podstawy

            szczegółowego żywienia zwierząt”. Tom II, wydawnictwo PWN Warszawa

            2006