Od połowy XX wieku obserwuje się narastający problem nadwagi i otyłości u ludzi i zwierząt towarzyszących. Obserwacje prowadzone przez lekarzy weterynarii pokazują, iż bardzo często przyczyna leży w nadpodaży energii w stosunku do zapotrzebowania danego zwierzęcia. Bierze się to często stąd, iż psy i koty oprócz swojej karmy często dostają przekąski, a często są dokarmiane bezpośrednio z „ludzkiego stołu”.
Źródło: pixabay.com
Dodatkowo wiele osób nie zastanawia się, jakie jest zapotrzebowanie kaloryczne jego psa lub kota i uznaniowo podaje karmę lub posiłki gotowe. Brak bardziej mierzalnego podejścia, gdzie przy podawaniu posiłków bierzemy pod uwagę zapotrzebowanie kaloryczne zwierzęcia może doprowadzić do nadwagi.
Zapotrzebowanie kaloryczne zwierzęcia
Każdy pies i kot posiada różne zapotrzebowanie kaloryczne. Zależy ono od kilku zmiennych: wagi zwierzęcia, wieku zwierzęcia, aktywności życiowej zwierzęcia i trybu życia, czy zwierzę jest po zabiegu kastracji / owariohisterektomii oraz jest jeszcze parę zmiennych, które mogą wpłynąć na zapotrzebowanie kaloryczne. Warto raz na jakiś czas sprawdzać, jakie jest zapotrzebowanie naszego psa lub kota, aby weryfikować ilość i wielkość podawanych posiłków.
Wiek zwierzęcia
Wiek zwierzęcia wpływa na wielkość zapotrzebowania kalorycznego – maleje ono u zwierząt starszych. Które zwierzę jest starsze? Orientacyjne granice wiekowe wkraczania w jesień życia u zwierząt są wskazane poniżej:
- pies rasy olbrzymiej (waga 40kg+), który osiągnął 5-6 lat
- pies rasy dużej (26-40kg), który osiągnął 6-7 lat
- w przypadku rasy średniej (11-25 kg) to 7-9 lat, a 8-11 lat dla rasy miniaturowej
- kot – osobnik 7-8 letni.
W przypadku zwierząt starszych spada przemiana materii i zawsze maleje zapotrzebowanie kaloryczne w stosunku do poprzedniej fazy życia. Błędem jest utrzymywanie dotychczasowego sposobu odżywiania. Dodatkowo zwierzęta starsze mogą wymagać suplementacji witamin i minerałów, które mogą poprawiać jakość życia zwierząt.
Poziom aktywności zwierzęcia
Innym czynnikiem, który wpływa na wielkość zapotrzebowania kalorycznego jest to, jak aktywne jest nasze zwierzę. Wiele badań pokazuje, iż właściciele uważają, iż psy są umiarkowanie lub bardzo aktywne. Tymczasem wolny dostęp do ogródka i standardowe spacery czy bieganie w ogródku nawet przez 2-3 godziny dziennie jest to niski poziom aktywności zwierzęcia. U kotów z kolei ważna jest interaktywna zabawa z opiekunem lub innym zwierzęciem.
Dodatkowo przebycie zabiegu sterylizacji obniża zapotrzebowanie zwierzęcia na energię.
Jeśli chcesz ustalić prawidłowe zapotrzebowanie kaloryczne, musisz prawidłowo ocenić poziom aktywności. Jeśli nie jesteś pewny, zapytaj eksperta. Różnice między niskim a wysokim poziomem aktywności mogą skutkować nawet 2 i więcej razy większym zapotrzebowaniem kalorycznym. Np. dla dużego psa może to być 500 g lub 1000 g karmy na dzień. Jeśli źle ocenisz zapotrzebowanie kaloryczne, wówczas może się okazać, że po miesiącu twój pies znacząco przytyje.
Predyspozycje genetyczne
Badania pokazują, iż w zależności od rasy od 30-70% psów ma dziedziczoną w genach tendencję do nadwagi. Dodatkowo wraz z nadwagą współistnieją różne choroby np. choroby stawów, trzustki, zaburzenia endokrynologiczne, choroby dróg moczowych czy choroby przyzębia. Badania prowadzone m.in. w Stanach Zjednoczonych pokazują na krótszą długość życia u psów z nadwagą i otyłością. Pamiętajmy, iż wiele chorób u zwierząt nie jest w ogóle diagnozowane lub dzieje się to za późno . Ludzie cierpiący na różne choroby powiązane z wagą są najczęściej otoczeni opieką lekarską i to pomaga to im w podnoszeniu jakości życia i wpływa na jego długość. W przypadku psów lub kotów badania są robione zazwyczaj rzadko lub wcale. A więc, jeśli wiemy, że rodzina naszego psa (a nawet rasa) miała skłonność do otyłości powinniśmy zachowywać szczególną ostrożność w ustalaniu zapotrzebowania kalorycznego naszego zwierzaka.
Zwierzęta wiedzą, ile zjeść – to jest mit
Nie istnieje mechanizm samoregulacji pobierania pożywienia u zwierząt domowych, a przynajmniej nie ma mechanizmu działającego wystarczająco dobrze. Dodatkowo tkanka tłuszczowa u zwierząt otyłych wpływa również na zwiększone pobieranie jedzenia i pies nie ma szans na ocenę właściwego poziomu nasycenia. Bez pomocy człowieka pies lub kot mogą pobierać zbyt duże ilości pokarmu i może doprowadzić to do otyłości.
Dieta redukcyjna
Optymalna dieta redukcyjna to taka, która zakłada tracenie od 0,5% -2% masy ciała na tydzień. Należy ustalić, ile pies powinien schudnąć i następnie wyznaczyć dojście do optymalnej wagi dokonując stałych cotygodniowych pomiarów wagi zwierzęcia. Najlepiej prowadzić pomiary w dzienniczku i korzystając z pomocy eksperta weryfikować plan osiągania optymalnego wagi (w tym korygując na bieżąco zapotrzebowanie kaloryczne zwierzęcia).
W czasie diety redukcyjnej warto pamiętać o kilku rzeczach:
Podsumowanie:
Powyższy artykuł dostarcza wiedzy ogólnej. Każdy przypadek najlepiej omówić ze specjalistą lub weterynarzem, i ustalić z nim sposobu postępowania. Przy stosowaniu diety redukcyjnej ważna jest konsekwencja oraz kontrolowanie postępów. Warto również zawsze systematycznie wykonywać podstawowe badania laboratoryjne, aby wyłapywać braki w diecie, lub jakieś potencjalne choroby wpływające na przemianę materii. Trzeba też pamiętać, iż zmiana sposobu odżywania powinna mieć miejsce na stałe, a nie tylko na 1 czy 2 miesiące. Tylko wtedy zapobiegniemy efektowi jajo i powrotowi do poprzedniej wagi.
Więcej o diecie i żywieniu psów i kotów znajdziesz w naszej Koochni.
Bożena Wróblewska
Hodowca psów, psycholog, udziela porad z różnych obszarów właścicielom zwierząt – specjalizuje się w psychologii zachowań, doborze psa do profilu właściciela oraz diecie psa. Właściciel marki karm bezzbożowych super premium My Lovely Dog, prowadzi sklep z akcesoriami i karmą niezbędną dla każdego właściciela www.mylovelydog.pl
