Na ratunek pupilowi- pierwsza pomoc

Nasze psy podobnie jak i my ludzie, są narażane na wiele niebezpieczeństw, jakie niesie ze sobą życie. Duża aktywność fizyczna i ciekawość psów sprawia, że mogą one ulegać rozmaitym zdarzeniom losowym: zranienia, oparzenia, urazy kości czy przegrzanie termiczne wymagają szybkiej, zdecydowanej i odpowiedniej pomocy. Pierwsza pomoc, aby była skuteczna, musi być wykonana fachowo i bez paniki.

Znajomość zasad pierwszej pomocy, może przydać się nie tylko podczas spacerów z pupilem. Znajomość zasad pierwszej pomocy, może przydać się nie tylko podczas spacerów z pupilem. Źródło: Archiwum

Apteczka pierwszej pomocy

Element często pomijany, powinien obowiązkowo towarzyszyć naszemu psu w podróży i być stałym elementem w domu. Brak podstawowych przedmiotów pierwszej pomocy nawet przy naszych fachowych umiejętnościach może okazać się fatalny w skutkach.

W apteczce powinien znaleźć się: termometr, pęseta, nożyczki, przewiązka, koc izotermiczny i rękawiczki. Ponadto środki dezynfekcyjne do skóry, maść ułatwiająca gojenie i maść antyseptyczna, woda utleniona i sól fizjologiczna, sterylny roztwór do oczu, oraz środki opatrunkowe: gaziki, bandaże zwykłe i samoprzylepne, plastry, kompresy hemostatyczne, wata.

Krwotok- na co zwrócić uwagę, co zrobić, czego unikać

Ubytki krwi mogą zdarzyć się psom podczas codziennego spaceru: na przykład przy zranieniu, upadku, gryzieniu się z innym psem czy przy wypadku drogowym.

Zagrożenie uzależnione jest od utraty krwi. Zwierzę ulegnie wstrząsowi przy utracie 10% objętości krwi tułowia, która wynosi 90 ml na 1 kg masy ciała. Przy utracie więcej niż 45% krwi wstrząs jest nieodwracalny.

Objawy: słabnięcie, wychłodzenie ciała, bladość śluzówek, słabo wyczuwalne tętno, przyspieszona akcja serca.

Potrzebne przedmioty: bandaż, gaza, plaster, przewiązka

Postępowanie: jak najszybciej należy zlokalizować miejsce ubytku krwi oraz ocenić jego wielkość: krwawienie przerywane i pulsujące wskazuje na uszkodzenie tętnicze, z kolei krew lejąca się strumieniem bądź kroplami na uszkodzenie żylne.

Na krwawiące miejsce nałożyć sterylną gazę, a następnie owinąć dość ściśle bandażem elastycznym. Gdy krwawienie nie ustaje- należy założyć drugi bandaż na pierwszy, jeśli i to nie powstrzymuje wypływu krwi, w miejsce nad raną należy zawiązać węzeł z przewiązki.

Opaska musi być rozluźniana co 15 minut, aby uniknąć zmian związanych z zatrzymanym dopływem krwi do miejsca pod opaską. Aby zabezpieczyć czworonoga przed wyziębieniem, należy użyć koca lub termoforu i niezwłocznie udać się z psem do weterynarza.

Nie wolno: zakładać natychmiast przewiązki, powinna być używana w ostateczności.

 

Oparzenia termiczne, chemiczne, elektryczne

Może do nich dojść w domu, pod wpływem kontaktu z gorącym płynem, kuchenką czy płomieniem (oparzenia termiczne), pod wpływem kontaktu lub spożycia żrących artykułów np. gosp. domowego (oparzenia chemiczne) czy przez gryzienie kabli (oparzenie elektryczne). Im bardziej rozległe i głębokie oparzenia, tym groźniejsze. Bardzo niebezpieczne są oparzenia oczu przez zasadowe substancje, które niezwykle szybko przenikają w głąb struktur jak np. wapno, soda kaustyczna. Przy 15% poparzonej powierzchni zagrożenie zdrowia jest umiarkowane, przy 30% duże, a powyżej nieodwracalne. Głowa i szyja to 9% powierzchni ciała psa, kończyny przednie 9%, górna i dolna część tułowia po 18%, kończyny tylne 18%.

Potrzebne przedmioty: maść antyseptyczna, bandaż gazowy, kompresy, opatrunek wilgotny, zimna woda, roztwór fizjologiczny.

Postępowanie: poparzone miejsce należy schłodzić polewając je zimną wodą, zanurzając lub przykładając wilgotną gazę na kwadrans. O ile jest to możliwe, w miejscu poparzenia trzeba obciąć sierść i przemyć miejsce płynem fizjologicznym, a następnie nałożyć wilgotny opatrunek bądź maść antyseptyczną. Miejsce przykryć kompresem sterylnym i zabandażować.

Oparzenie oka: najlepiej obficie przepłukać roztworem fizjologicznym albo sterylnym płynem przez 15 minut, w razie braku powyższych środków należy oko przepłukiwać bieżącą wodą (nawet z kranu) przez 15 minut.

Nie wolno: stosować na oparzoną powierzchnię tłuszczów jak oliwa, olej czy masło, przykładać lodu, nadmiernie wychładzać psa z objawami wstrząsu.

 

Szkodliwa wysoka temperatura- udar cieplny

Do udaru cieplnego dochodzi, gdy pies zostaje wyeksponowany na działanie wysokiej temperatury w ograniczonej przestrzeni, stąd często doznają go psy zamknięte w upale w aucie. Dodatkowo psy o kufie brachycefalicznej (bokser, mops, buldog) czy cierpiące na schorzenia serca są w grupie podwyższonego ryzyka.

Objawy: przyspieszony oddech, wzrost temperatury ciała do 41-43°C, ślinotok, problemy z oddychaniem, wymioty, biegunka, wstrząs, śpiączka.

Potrzebne przedmioty: zimna, ale nie lodowata woda, torebki z lodem, termometr

Postępowanie: należy zbić temperaturę ciała psa do 39°C w 30 minut. Psa polewamy wodą o 20°C lub zanurzamy go w kąpieli, na brzuchu zwierzęcia umieszczamy torebki z lodem. Gdy temperatura spadnie do pożądanej, zaprzestajemy traktowania zwierzęcia zimną wodą.

Źródło: PixBulls

Nie wolno: stosować lodowatej wody, aby nie doprowadzić do zwężenia się naczyń krwionośnych i ograniczenia wymiany ciepła. Nie można zaprzestać kontroli temperatury ciała, gdyż grozi to jej nadmiernym spadkiem.

  
Urazy kostno-stawowe

Złamania, zwichnięcia, skręcenia mogą być konsekwencją wypadku, pogryzienia, upadku itp. Gdy ciągłość kości zostaje przerwana, mówimy o złamaniu, przemieszczenie powierzchni stawowych to zwichnięcie, a skręcenie charakteryzuje się wydłużeniem więzadeł.

Objawy: bolesność, obrzęk, deformacja, utrata funkcji uszkodzonego miejsca. Gdy w pobliżu złamania doszło do uszkodzenia skóry, mamy do czynienia ze złamaniem otwartym, wzrasta wówczas ryzyko infekcji.

Potrzebne przedmioty: gaza, sól fizjologiczna, bandaż gazowy, łupki

Postępowanie: należy ograniczyć ruchomość uszkodzonej kończyny, zatamować ewentualny krwotok (opis powyżej). Przy otwartym złamaniu należy przykryć ranę nasączoną w roztworze fizjologicznym gazą. W przypadku złamań dolnych części kończyn, aby zabezpieczyć je na czas transportu, należy zastosować łupki. Można je wykonać ze sztywnych elementów np. drewna, prętów długich na tyle, aby unieruchamiały staw powyżej i poniżej złamania. Mocujemy je do złamanej kończyny za pomocą niezaciśniętego mocno wokół kończyny bandaża. Przy wysokich złamaniach przedniej łapy zakładamy bandaż tak, aby utrzymał ją przy tułowiu.

Nie wolno: zakładać łupek, gdy pies się wyrywa. Gwałtowne ruchy zwierzęcia mogą pogorszyć uszkodzenie.
 

Bibliografia:

  1. Encyklopedia PIES, Alnot-Perronin, Arpaillange, Pageat, wyd. DELTA, str. 422-427