Mój pies ma problem – jak znaleźć jego źródło?

Nadchodzi czasem taki dzień, kiedy musimy spojrzeć prawdzie w oczy: mamy psa problemowego. Co teraz? Zanim zwrócimy się do specjalisty, warto zastanowić się, w jakich sytuacjach pies źle się zachowuje. Określenie źródła problemu to już połowa sukcesu. 

Źródło: Shutterstock

Najlepszym rozwiązaniem zwrócenie się do sprawdzonego behawiorysty, który znajdzie przyczynę problemów naszego psa i pokaże co zrobić. Nie łudźmy się jednak, że na pytania w rodzaju „ Co zrobić, gdy mój pies rzuca się na inne psy?” lub „ Mój pies boi się hałasów, jak to zmienić?” specjalista odpowie jednym zdaniem i poda nam prostą receptę na sukces. Nic bardziej mylnego.

Czasem wystarczy zmienić zaledwie kilka rzeczy w otoczeniu psa, naszym zachowaniu czy sprzęcie szkoleniowym aby niektóre zachowania uległy zmianie, jednak najczęściej terapia zachowań zajmuje trochę czasu. Nie zawsze też zaczniemy pracować od razu nad konkretnym problemem. Nim zaczniemy współpracę z behawiorystą czeka nas konsultacja, podczas której specjalista zada mnóstwo pytań o codzienność naszego psa, nasze nawyki w pracy z nim oraz o zachowanie psa, z którym mamy największy problem. To właśnie tutaj możemy nieco zaoszczędzić na czasie (i kosztach!) przedstawiając konkretne informacje. Pamiętamy jednak, że muszą one jak najlepiej opisywać problemy naszego psa, okoliczności ich występowania oraz natężenie z jakim się pojawiają. Aby precyzyjnie opisać sytuację, możemy posłużyć się wskazówkami pochodzącymi z książki Nicole Wilde Mój pies sie nie boi, które pokażą nam na co powinniśmy zwrócić szczególną uwagę.

Jeżeli jesteśmy pewni, że przyczyną problemowych zachowań naszego psa są inni ludzie, jedną trzecią pracy mamy już za sobą. Teraz musimy zastanowić się, czy problem ten dotyczy wszystkich ludzi, czy też jedynie kobiet lub mężczyzn? A może nasz pies czuje się niepewnie w towarzystwie ludzi w konkretnym wieku, na przykład dzieci w wieku młodszym (które są nieprzewidywalne, biegają i krzyczą) lub też osób starszych (które poruszają się czasem w specyficzny, niepewny siebie sposób)? Pomyślmy, czy nie reaguje w konkretny sposób jedynie na ludzi w ciemnych okularach, kaskach motocyklowych na głowie, kapturach lub w mundurze? Jeżeli pies nie zapoznał się z podobnie wyglądającymi osobami podczas procesu socjalizacji, mogą one wywoływać w nim poczucie niepewności lub strachu. A może nasze zwierzę ma problem z ludźmi, którzy próbują coś z nim robić, jak na przykład weterynarz czy groomer? Czy boi się ludzi znanych czy nieznanych? Może ludzi o określonym kolorze skóry? Postawnych mężczyzn lub mężczyzn z brodą? A może osób niosących nietypowe przedmioty, jak drabina czy parasol? Czy problem występuje tylko w pomieszczeniu, na zewnątrz a może w obydwu tych sytuacjach? W miejscach znanych psu, czy nieznanych? W stosunku do ludzi pozostających bez ruchu czy przemieszczających  się? Zbliżających się o psa czy też kierunek ruchu nie ma tu znaczenia? Pomyślmy jeszcze chwilę, może problemem są tylko ci nieznajomi ludzie, którzy sami wchodzą w interakcję z naszym psem nie bacząc na to, czy on sam ma na to ochotę?

Mimo, że powyższe deliberacje mogą wydawać się jakimś obłędem, precyzyjne określenie w jakich okolicznościach nasz pies przejawia zachowanie problemowe pozwoli nam dowiedzieć się jakich konkretnie sytuacji powinniśmy unikać. Co więcej, behawiorysta od razu pokaże nam jak z wyprzedzeniem zaaranżować niektóre trudne sytuacje tak, by pies czuł się w nich bezpieczniej. Tylko wówczas jego reakcje będą lżejsze a stres wszystkich osób uczestniczących w danej sytuacji mniejszy.

Reasumując, przygotowując się do wizyty specjalisty powinniśmy się skupić na następujących kwestiach:

  1. określeniu, z czym pies ma problem (np. boi się ludzi; goni inne zwierzęta)
  2. skategoryzowaniu bodźca wyzwalającego reakcję zwierzęcia (np. pies boi się tylko mężczyzn, poluje tylko na nieznane sobie zwierzęta).
  3. precyzyjnym określeniu sytuacji (np. pies boi się nieznanych mężczyzn tylko gdy przychodzą do domu, mijani na spacerze są mu obojętni/ goni tylko takie zwierzęta, które są w ruchu)
  4. zaobserwowaniu czy reakcja lękowa pojawia się zawsze czy tylko czasami
  5. opisaniu reakcji naszego zwierzęcia w danej sytuacji ( kuli się/ szczeka/rzuca się w kierunku ludzi/ skamle)
  6. określeniu intensywności tej reakcji
  7. analizie naszego zachowania względem psa w danej sytuacji (krzyczę/ szarpię smycz/ ignoruję takie zachowanie/ pocieszam psa)
  8. stwierdzeniu czy nasze zachowanie odnosi jakiekolwiek rezultat i jeśli tak, to jaki.