Każdy narząd w organizmie, czy to naszym, czy to naszego czworonoga, spełnia określoną funkcję. Zaburzenie funkcjonowania wiąże się z różnymi chorobami. W przypadku nieprawidłowości w obrębie układu moczowego u naszego czworonoga, jedną z najczęstszych chorób jest niewydolność nerek. W jej ostatnim stadium rozwija się mocznica u psa.
Czy niewydolności nerek można zapobiegać?
Źródło: pixabay.com
Powszechnie uważa się, że choroby przewlekłe dotyczą tylko starych zwierzaków. Niekoniecznie tak jest. Co prawda wiek jest jednym z czynników sprzyjających rozwojowi wielu schorzeń i rzeczywiście starsze psiaki chorują częściej, ale także młody pies może cierpieć na poważną chorobę, a jej finał może być tragiczny. Ponieważ jedną z jednostek chorobowych, które dotykają czworonogi w każdym wieku, jest niewydolność nerek, warto wiedzieć o niej nieco więcej. Z czego wynika i jakie mocznica u psa ma objawy?
Mówiąc najprościej mocznica to zespół wielu zmian laboratoryjnych i klinicznych, które występują w związku z niewydolnością nerek. Aby nerki mogły prawidłowo pracować, muszą mieć odpowiednią liczbę nefronów, których liczba w organizmie spada wraz z wiekiem. Jeśli jest ich za mało, to układ moczowy jest podatny na rozwój chorób nerek. W przypadku kiedy w nerce zniszczeniu ulega przeszło 75% nefronów, mamy do czynienia z niewydolnością.
Objawy niewydolności, jakie występują na samym początku, są naturalną reakcją organizmu na to, że znajdują się w nim toksyczne produkty przemiany materii. Nerki są odpowiedzialne za oczyszczanie z toksycznych związków i filtrację, a jeśli nie pracują wydajnie, to zanieczyszczona krew krąży i stopniowo wyniszcza organizm.
Ponieważ mocznica u psa jest następstwem niewydolności nerek, to zacznijmy od tego, z czym wiążą się chore nerki u psa i jakie dają objawy. Złą wiadomością dla psich opiekunów jest to, że pierwsze symptomy chorób nerek można przeoczyć – przebiegają skrycie. Niestety często się zdarza, że zwierzak trafia do weterynarza, kiedy sytuacja jest poważna. Wśród pierwszych objawów może być na przykład to, że psiak pije więcej niż wcześniej albo podczas spaceru częściej oddaje mocz. To coś, czego najzwyczajniej w świecie nie zawsze da się zaobserwować. Albo je bagatelizujemy. Niepokój wzbudzają kolejne symptomy jak wymioty, wychudzenie zwierzaka albo nieprzyjemny zapach z pyska.
By nie doprowadzić do tego, że zdrowie psa będzie w bardzo złym stanie, najlepiej nieustannie monitorować jego stan. Nie chodzi o doszukiwanie się choroby na siłę, raczej o to, by wychwycić zmianę w zachowaniu, wyglądzie, zwyczajach. W razie gdyby były one wynikiem tego, że w organizmie dzieje się coś niepokojącego, można w porę zareagować. Każdy pies przechodzi chorobę inaczej i może mieć inne objawy. Jednak najczęściej są to takie symptomy jak wspomniane częstsze picie i oddawanie moczu, czy nieprzyjemny zapach z pyska. Do tego może wystąpić krew w moczu, mniejszy apetyt, biegunka, wymioty, spadek masy ciała, albo trudności z koordynacją ruchową.
Ponieważ niewydolność nerek wynika ze zmniejszającej się z wiekiem liczby nefronów, oczywiste jest, że jedną z najważniejszych przyczyn jest wiek zwierzęcia. Starsze osobniki są bardziej narażone na mocznicę niż młode. Poza tym w ich przypadku nieraz mocznica jest następstwem innych chorób, jak na przykład cukrzyca.
Następnym czynnikiem zwiększającym ryzyko jest rasa. Niektóre psy mają genetyczne predyspozycje do występowania u nich niektórych chorób. Jeśli chodzi o choroby nerek, szczególnie narażone są takie rasy, jak pudel, shih tzu, cocer spaniel, dalmatyńczyk, golden retriever, rottweiler, sznaucer miniaturowy i owczarek niemiecki.
Do niewydolności nerek może dojść także na skutek zatrucia toksycznymi substancjami, zatrucia pokarmowego albo po długotrwałym przyjmowaniu leków. Tak samo ryzyko zwiększają przebyte choroby, schorzenia serca, otyłość i nieprawidłowa dieta (pisaliśmy o tym w artykule: Jakie składniki diety powodują psią nadwagę?).
Kiedy nasz pies cierpi na jakiekolwiek schorzenie, zastanawiamy się nad tym, czy jest ono wyleczalne i jak można mu pomóc. To, jakie mocznica u psa ma rokowania, zależy od tego, na jakim etapie zwierzak znajdzie się pod specjalistyczną opieką weterynarza. Skutki niewydolności nerek są nieodwracalne, więc im wcześniej zgłosimy się do specjalisty, tym lepiej.
Żeby lekarz mógł określić, w jakim stadium jest choroba, weterynarz musi dokładnie przeprowadzić z nami wywiad, dowiedzieć się, od jak dawna obserwujemy niepokojące nas sygnały i wykona odpowiednie badania. W przypadku niewydolności nerek ważne jest badanie moczu (wysoki mocznik u psa świadczy o mocznicy), badanie krwi oraz USG nerek. Na tej podstawie postawi diagnozę i dobierze leki, które poprawią komfort życia zwierzęcia i zahamują dalszy rozwój choroby.
W sytuacji, gdy wymienione na początku pierwsze symptomy przeoczymy i dopiero z poważniejszymi złożymy w gabinecie, może się okazać, że na leczenie jest już za późno. Jeżeli nasz pies jest już w ostatnim stadium niewydolności nerek, będzie musiał mieć robione dializy.
Ponieważ choroba ma charakter nieodwracalny, pojawia się kolejne pytanie: jak długo żyje pies z niewydolnością nerek? Na to pytanie nie ma jednej odpowiedzi, która sprawdziłaby się w każdym przypadku. W pierwszej kolejności jest to zależne od tego, w jakim stadium pies jest zdiagnozowany i kiedy ma wprowadzone odpowiednie leczenie. Do tego liczą się możliwości organizmu.
Mając świadomość problemów zdrowotnych swojego pupila, nie tylko lekarz, ale również my możemy wpłynąć na to, że będzie czuł się lepiej, a jego życie pomimo choroby będzie dłuższe. Podstawą jest odpowiednia dieta. Musimy dokładnie przyjrzeć się karmie, jaką je nasz zwierzak. Stawiajmy na tę, która ma obniżoną ilość fosforu i białka. Najlepiej kwestie żywieniowe skonsultować z weterynarzem – pomoże on dobrać dostosowaną pod względem składu karmę specjalistyczną.
Kiedy do lekarza zgłosimy się w początkowym stadium choroby, dieta, leczenie farmakologiczne i nasza troskliwa opieka mogą sprawić, że pomimo choroby, pies jeszcze przez długie lata będzie z nami. Natomiast jeśli czworonóg ma już zaawansowaną mocznicę, a 75% nerek nie pracuje prawidłowo, zwierzak może żyć od 2 do 6 miesięcy.
Po diagnozie pies powinien być pod stałą opieką weterynarza. W zależności od tego, czy lekarz stwierdzi niewydolność przewlekłą, czy ostrą, wdroży inne leczenie. Przy mocznicy w obydwóch przypadkach stosuje się kroplówki. Mają one za zadanie oczyścić organizm z mocznika. Wiele psów ma wymioty, co wiąże się z obecnością dużej ilości mocznika, dlatego też lekarz zaleca leki przeciwwymiotne. Do tego podaje się leki przeciwbólowe, zwiększające poziom potasu i zmniejszające poziom fosforu.
Jeżeli nasz pies cierpi na przewlekłą niewydolność nerek, prawdopodobnie dostanie leki zwiększające apetyt i zmniejszające ciśnienie. Konieczne mogą być także preparaty podnoszące poziom czerwonych krwinek.
Z racji tego, że choroby nerek są bardzo podstępne i nie zawsze zauważalne z perspektywy psiego opiekuna, lepiej im zapobiegać. Podstawą profilaktyki jest zbilansowana karma dopasowana do wieku psa. Kiedy nasz pies staje się seniorem, nie powinniśmy go karmić tą karmą, co do tej pory. Dla seniorów powstały odrębne produkty. Cechuje je mniejsza kaloryczność i są lżejsze dla układu trawienia. Dodatkowo mają mniej białka, a przez to nie obciążamy nerek.
Poza dietą pamiętajmy o regularnych wizytach kontrolnych i badaniach. Jeżeli w organizmie dzieje się coś niepokojącego, to nawet jeśli gołym okiem tego nie widać, badanie krwi i moczu pokaże nieprawidłowości. Na badania profilaktyczne musimy zwrócić szczególną uwagę po 5. roku życia. Jest to istotne zwłaszcza wtedy, kiedy nasz przyjaciel jest przedstawicielem rasy bardziej narażonej na niewydolność nerek. Każdy z nas chce, by jego przyjaciel cieszył się zdrowiem jak najdłużej, warto więc o nie dbać codziennie, a nie tylko wtedy, kiedy pies ma jakieś dolegliwości.
