Kim jest zwierzak z punktu widzenia prawa?

W sferze stosunków prawnych zwierzęta są jedynie przedmiotami prawa, są to jednak przedmioty szczególne, korzystające z ochrony prawnej wynikającej z obowiązków człowieka wobec zwierząt.

Jakie prawa ma zwierzak?

Zwierzęta mają pełne prawo do poszanowania ich życia i istnienia, ochrony i godnego traktowania.

Dlatego też zabronione jest:

1. znęcanie nad zwierzętami.

znęcanie się nad zwierzętami rozumiane jest jako zadawanie albo świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień, a w szczególności poprzez: 

• umyślne zranienie lub okaleczenie zwierzęcia (za wyjątkiem dozwolonych prawem zabiegów lub doświadczeń), w tym także wszelkie zabiegi mające na celu zmianę wyglądu zwierzęcia i wykonywane w celu innym niż ratowanie jego zdrowia lub życia, a w szczególności przycinanie psom uszu i ogonów (tzw. kopiowanie); 
• znakowanie zwierząt stałocieplnych przez wypalanie lub wymrażanie; 
• używanie do pracy albo w celach sportowych lub rozrywkowych zwierząt chorych, a także zbyt młodych lub starych oraz zmuszanie ich do czynności, których wykonywanie może spowodować ból; 
• bicie zwierząt przedmiotami twardymi i ostrymi lub zaopatrzonymi w urządzenia obliczone na sprawianie specjalnego bólu, bicie po głowie, dolnej części brzucha, dolnych częściach kończyn; 
• transport zwierząt w sposób powodujący ich zbędne cierpienie i stres; 
• używanie uprzęży, pęt, stelaży, więzów lub innych urządzeń zmuszających zwierzę do przebywania w nienaturalnej pozycji, powodujących zbędny ból, uszkodzenia ciała albo śmierć; 
• dokonywanie na zwierzętach zabiegów i operacji chirurgicznych przez osoby nieposiadające wymaganych uprawnień bądź niezgodnie z zasadami sztuki lekarsko-weterynaryjnej, bez zachowania koniecznej ostrożności i oględności oraz w sposób sprawiający ból, któremu można było zapobiec; 
• złośliwe straszenie lub drażnienie zwierząt; 
• utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania, w tym utrzymywanie ich w stanie rażącego zaniedbania lub niechlujstwa, bądź w pomieszczeniach albo klatkach uniemożliwiających im zachowanie naturalnej pozycji; 
• porzucanie zwierzęcia przez właściciela bądź przez inną osobę, pod której opieką zwierzę pozostaje; 
• stosowanie okrutnych metod w chowie lub hodowli zwierząt; 
• organizowanie walk zwierząt;
• obcowanie płciowe ze zwierzęciem (zoofilia); 
• wystawianie zwierzęcia domowego lub gospodarskiego na działanie warunków atmosferycznych, które zagrażają jego zdrowiu lub życiu; 
• utrzymywanie zwierzęcia bez odpowiedniego pokarmu lub wody przez okres wykraczający poza minimalne potrzeby właściwe dla gatunku. 

2. zabijanie zwierząt

Dozwolone jest to tylko w wyjątkowych sytuacjach, takich jak, w szczególności, konieczność:

• bezzwłocznego uśmiercenia, 
• podjęcia działań niezbędnych do usunięcia poważnego zagrożenia sanitarnego ludzi lub zwierząt, 
• usuwania osobników bezpośrednio zagrażających ludziom lub innym zwierzętom, jeżeli nie jest możliwy inny sposób usunięcia zagrożenia, 

Dozwolone jest także usypiania ślepych miotów kotów i psów.

Uśmiercanie zwierząt może odbywać się wyłącznie w sposób humanitarny polegający na zadawaniu przy tym minimum cierpienia fizycznego i psychicznego. Jeżeli zachodzą przyczyny, zwierzę może być uśmiercone bez zgody właściciela na podstawie orzeczenia lekarza weterynarii.

Zabiegi lekarsko-weterynaryjne na zwierzętach są dopuszczalne dla ratowania ich życia lub zdrowia oraz dla koniecznego ograniczenia populacji i mogą być przeprowadzane wyłącznie przez osoby uprawnione – muszą być jednak przeprowadzane z zachowaniem koniecznej ostrożności, w sposób zapewniający ograniczenie cierpień i stresu zwierzęcia.

Przepisy ustawy o ochronie zwierząt przewidują ponadto eliminację (także przy użyciu broni palnej) zdziczałych kotów przebywających bez opieki i dozoru człowieka na terenach obwodów łowieckich. Nie dotyczy to jednak kotów wolno żyjących w miastach, a przynajmniej w jego zurbanizowanych częściach. Zabicie wolno żyjącego kota, jego uśmiercenie albo znęcanie się nad nim stanowi przestępstwo i zagrożone jest karą ograniczenia wolności, grzywny lub pozbawienia wolności do jednego roku, a w przypadku działania w stosunku do zwierzęcia ze szczególnym okrucieństwem - do dwóch lat pozbawienia wolności