Wirusowe zakażenie dróg oddechowych, nazywane zwyczajowo „katarem kocim”, jest chyba najczęściej spotykaną chorobą tego gatunku. Przyjmuje się, że ponad 65% populacji warszawskich piwnicznych kotów dotknięta jest tą chorobą. Za wystąpienie objawów odpowiedzialne są herpeswirusy, kaliciwirusy i reowirusy. Bardzo często zakażeniom wirusowym w przypadku tego zespołu objawów towarzyszą zakażenia bakteryjne – mykoplazmy i chlamydia.
Źródło: Shutterstock
W przypadku „kataru kociego” bardzo ważne znaczenie ma tzw. „Crowding Syndrom”, czyli złe warunki środowiskowe (złe żywienie, utrzymanie, stres), które znacznie ułatwiają rozprzestrzenianie się choroby.
FVR- Feline Herpesvirus
Herpeswiroza kotów (Herpesvirosis felium) jest wysoce zaraźliwą chorobą układu oddechowego wywołaną przez wirusa grupy opryszczki – Herpesvirus. Źródłem zakażenia są chore koty (wyciek z nosa), ale również rekonwalescenci, u których zarazek utrzymywać się może w drogach oddechowych nawet do 50 dni po ustąpieniu ostrych objawów choroby. Nie można również wykluczyć nosicielstwa zarazka w formie latentnej – jak ma to miejsce przy opryszczce u człowieka.
Do zakażenia herpeswirusami dochodzi poprzez drogi oddechowe. Przechorowanie zostawia tylko krótkotrwałą – prawdopodobnie komórkową odporność nabłonka dróg oddechowych. Przeciwciała neutralizujące nie powstają, lub jeśli nawet to w bardzo niskim mianie. W związku z tym chorują zarówno młode jak i stare koty.
Masowe zachorowania dotyczą dużych skupisk kotów (hodowle, przytułki, wystawy itp.) Zachorowalność po ekspozycji jest wyższa niż 50%, natomiast zdecydowanie mniejsza śmiertelność 5-20%. Jest to więc choroba cechująca się wysoką zachorowalnością, lecz o stosunkowo niskiej śmiertelności. Inkubacja choroby trwa od 3 do 7 dni, przy zakażeniu kontaktowym około 8 dni. Pierwszym objawem jest kichanie przy zachowanym apetycie i dobrym stanie ogólnym. Może pojawić się przejściowe podniesienie temperatury. Po 12-24 godzinach dochodzą dalsze objawy tj. obfity wypływ surowiczy z nosa i stan zapalny spojówek. Następnie pojawia się obrzęk błony śluzowej nosa, kaszel, kichanie, niekiedy ślinotok. Apetyt i pragnienie na tym etapie choroby bywa zmienne. Często dochodzić może do zapalenia tchawicy i oskrzeli, a nawet do zapalenia płuc. U chorych zwierząt obserwuje się pęcherzyki a potem owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej i maziste naloty. Choroba trwa 10-14 dni. U zwierząt zarobaczonych, wyniszczonych lub z powikłaniami ze strony zapaleń jamy ustnej i płuc może zakończyć się śmiercią.
FCV-Feline Calici Viruses
Kaliciwiroza kotów jest zakaźną chorobą kotów o okresie inkubacji trwającym 1 – 2 dni. O ile choroba przebiega bez powikłań, to jej przebieg jest z reguły łagodny. Spośród dróg zakażenia dominujące znaczenie ma zakażenie kontaktowe (wirus wydalany jest głównie z wydzieliną górnych dróg oddechowych). W przypadku tej choroby mamy do czynienia z długotrwałym siewstwem (nawet ponad 12 miesięcy). Jest to szczególnie niebezpieczne dla młodych kotów, które nie wytworzyły jeszcze swoistej odporności czynnej. Wśród dominujących objawów choroby trzeba wspomnieć o nagle pojawiających się owrzodzeniach na krawędziach języka, podniebieniu twardym i wargach. Występuje surowiczy wypływ z nosa oraz worków spojówkowych. Często występującym powikłaniem choroby jest zapalenie płuc.
