Guz sutka, inaczej rak piersi rozwija się w wyniku nieprawidłowej replikacji komórek, które tworzą tkankę piersiową. Guzy sutka mogą być łagodne (nienowotworowe) i złośliwe (raki). Te dwie formy mają odmienną diagnostykę, leczenie, postępowanie oraz rokowanie.
Jak badać w domu swojego psa?
Źródło: pixabay.com
Istnieje kilka różnych guzów sutka, z których najczęściej występującym jest guz rakowy. Powstają one z komórek nabłonka (skóry), kanalików gruczołów sutkowych lub innych komórek znajdujących się w łańcuchu gruczołu sutkowego. Istnieją też inne rodzaje raka, które mogą wpływać na gruczoły sutkowe w tym kostnomięsaki.
Dokładne przyczyny ich powstawania nie są w pełni poznane. Powszechnie wiadomo, że ekspozycja na określone hormony, a mianowicie progesteron, zwiększa ryzyko rozwoju raka sutka u psów. Dzieje się tak, ponieważ progesteron stymuluje czynniki wzrostu (cząsteczki, które stymulują określone procesy w organizmie), które powodują namnażanie się komórek (czyli replikację) sutka. W większości przypadków guzy u psów są guzami tłuszczowymi. Są one łagodne, co oznacza, że nie ma w nich zmian rakowych. Mniej niż połowa guzków i guzów na skórze psa jest złośliwa. Jeśli twój pies ma taki guzek, uważnie go obserwuj, nawet jeśli okaże się, że nie jest rakowy,
Częstość występowania tych zmian jest związana ze stanem hormonalnym, a w szczególności z tym, czy pies nie przeszedł rui lub nie został poddany sterylizacji. Psy poddane sterylizacji przed pierwszą rują mają tylko 0,5% ryzyka rozwoju guzów sutka. Jednak po pierwszej lub drugiej rui dramatycznie wzrasta ono do odpowiednio 8% i 26%. Zabieg taki bardzo ograniczy rozwój nowotworów gruczołowych mlekowych. Niestety nie da się w pełni zapobiec ich rozwojowi, dlatego zadbać powinniśmy o jak najwcześniejsze wykrycie i usunięcie guza. Koniecznie przed pojawieniem się niebezpiecznych przerzutów. Wiek również odgrywa tu bardzo ważną rolę. Ryzyko rozwoju nowotworu znacznie wzrasta po osiągnięciu przez psa 7 roku życia i rośnie od 11 do 13 roku życia. To zwiększone ryzyko jest zależne od rasy, co wskazuje na to, że istnieje czynnik genetyczny odpowiedzialny za ich chorowanie.
Niektóre rasy wydają się częściej dotknięte chorobą, w tym chihuahua, pudle, jamniki, yorkshire terriery, cocker spaniele, spaniele bretońskie, setery angielskie, psy bokserskie i pinczery dobermany. Badania weterynaryjne trwają, ale do tej pory niewiele wiadomo na temat genów i mutacji, które mogą prowadzić do rozwoju guzów sutka u psów. W medycynie ludzkiej badania wykazały wyraźny związek między genem BRCA (lub genem raka piersi) a rozwojem raka piersi.
Najczęstszym objawem klinicznym łagodnych guzów sutka jest jeden (lub więcej) wyczuwalnych guzów pod skórą brzucha. Mogą znajdować się obok lub w sutku i podążać wzdłuż piersi. Wielkość i ich wygląd mogą się różnić, ale zazwyczaj są one twarde i guzowate. Zwykle też nie są bolesne. Dlatego często sprawdzaj skórę swojego psa, by sprawdzić, czy nie ma tam jakichś zmian. Im bardziej znasz jego ciało, tym szybciej dowiesz się, czy coś jest nie w porządku.
Podczas fizycznego badania guzy te zwykle występują jako pojedyncze lub liczne guzki wzdłuż brzucha psa. Następnie wykonuje się inne zabiegi, aby określić rodzaj guza i określić, czy jest łagodny, czy złośliwy. Powszechną procedurą diagnozowania tego guza jest aspiracja cienkoigłowa (FNA). FNA polega na pobraniu małej igły strzykawką i odsysaniu próbki komórek bezpośrednio z guza i umieszczeniu ich na szkiełku mikroskopowym. Następnie patolog weterynarii bada preparat pod mikroskopem.
FNA może pomóc w odróżnieniu guzów sutka od guzów innych niż gruczoł mlekowy, jednak zazwyczaj nie rozróżnia guzów łagodnych i złośliwych. Z tego powodu Twój lekarz weterynarii może zalecić biopsję (chirurgiczne wycięcie fragmentu guza) lub usunięcie całego guza. Fragmenty guza są następnie badane przez patologa weterynarii pod mikroskopem. Nazywa się to histopatologią. Histopatologia jest pomocna nie tylko w postawieniu diagnozy, ale może również wskazać, czy guz jest łagodny, czy złośliwy, a tym samym jak prawdopodobnie zachowa się guz.
Ponieważ psy mogą mieć jednocześnie łagodne i złośliwe guzy, bardzo ważne jest chirurgiczne usunięcie i histopatologia wszystkich guzów. Psy z łagodnymi guzami sutka są narażone na zwiększone ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych i powszechnie uważa się, że nowotwory złośliwe rozwijają się z guzów łagodnych.
Niektóre łagodne guzy mogą nigdy się nie zmieniać i z czasem pozostać jedynie małe i łagodne. Inne łagodne guzy sutka mogą się rozwijać, stać się złośliwymi i tworzyć nowe w innych miejscach łańcucha gruczołu sutkowego. Wykrywanie i leczenie ich, gdy są małe i zanim nastąpi ich rozprzestrzenienie, zapewnia Twojemu psu największą szansę na długoterminową i efektowną kontrolę.
Chirurgia jest zdecydowanie najlepszym sposobem leczenia psów z guzami sutka. Jeśli biopsja nie zostanie wykonana przed zabiegiem chirurgicznym, w celu ustalenia, czy guz jest łagodny, czy złośliwy, leczeniem zapewniającym całkowite usunięcie guza jest jego całkowite wycięcie chirurgiczne.
Około 90% nowotworów sutka u psów dotyczy suk dorosłych, które nie zostały wysterylizowane. Najlepszym sposobem zapobiegania rakowi piersi u samic psów jest więc sterylizowanie ich, zanim po raz pierwszy przejdą ruję. W ten sposób właściciele psów mogą praktycznie wyeliminować ryzyko zachorowania na raka sutka u ich psa. W związku z szeregiem działań zapobiegawczych, które również są w tej dziedzinie stosowane i mają na celu wzmocnienie układu odpornościowego psa oraz jego kondycji należy także:
Guzy sutka u psów zwykle powstają i rozwijają się bez żadnych objawów, dlatego należy zwracać uwagę na zmiany zachowania u swojego pupila. Wczesna diagnoza jest kluczowa oraz zwiększa szanse na jego wyleczenie.
Guzki mogą mieć dowolny kształt, rozmiar, kolor i lokalizację. Rozmiar nie zawsze jest dobrym wskaźnikiem powagi. Małe masy mogą mieć złe rokowanie, a większe masy mogą mieć dobre rokowanie. Prawie niemożliwe jest przyjrzenie się guzowi i ostateczne stwierdzenie, czy jest złośliwy, czy nie. Za każdym razem, gdy zauważysz nowy wzrost ilości guzków u swojego psa lub zauważysz, że jeden się zmienia, powinieneś zwrócić na to uwagę weterynarza. Będzie w stanie go zbadać i ewentualnie wykonać kilka prostych testów, aby stwierdzić, czy powinno to wzbudzać Twoje obawy. Na szczęście najlepszym sposobem na zidentyfikowanie guzków i monitorowanie istniejącej już zmiany jest głaskanie, czesanie i kąpanie psa! Proste, prawda? Upewnij się, że dotykasz całego ciała - nóg, palców u nóg, uszu, szyi, ogona i, jeśli to możliwe, ust. Dobrze jest nabrać zwyczaju regularnego badania psa w ten sposób, aby wiedzieć, czy pojawia się coś nowego lub stary guz się zmienia.
