Dodatki pokarmowe w żywieniu psów

Prawidłowe żywienie to nie tylko dbałość o dobrej jakości podstawowe składniki diety naszego pupila tj. wysokiej jakości mięso czy świeże warzywa.Nawet najstaranniej przygotowane domowe posiłki, wymagają uzupełnienia w składniki mineralne czy witaminy. Organizm zwierząt do prawidłowego funkcjonowania, zdrowia i harmonii wymaga zatem tak popularnych wśród ludzi, a często pomijanych w diecie naszych pupili suplementów diety.
Są to  poszczególne składniki żywności, substancje dodatkowe, gotowe produkty, których spożycie w uzupełnieniu zwykłej psiej diety przynosi dodatkowe korzyści zdrowotne. Są one powszechnie dostępne w sklepach zoologicznych i lecznicach weterynaryjnych. Mogą występować pod postacią kapsułek, proszków lub płynów, zatem każdy właściciel może w zależności od gustów smakowych swojego czworonoga dobrać coś w sam raz.

Witaminy i minerały

Składniki mineralne to m.in. wapń, fosfor, sód, potas i magnez, zaś mikroelementy - żelazo, cynk, miedź, mangan, selen i jod. Odpowiedni poziom, a także wzajemne stosunki ilościowe tych pierwiastków wpływają na wszystkie procesy zachodzące w żywym organizmie. Ich dzienne zapotrzebowanie wyraża się w miligramach na kilogram masy ciała i zależy między innymi od stanu fizjologicznego (okres ciąży, laktacji, wzrostu) czy aktywności życiowej zwierzęcia.

Szczególnie istotny jest wapń i fosfor potrzebne w okresie wzrostu dla prawidłowego rozwoju kośćca. Zgodnie z normami szczenięta dużych ras powinny otrzymywać od 0,7 do 1,2% wapnia w suchej masie karmy, zaś przedstawiciele ras małych i średnich od 0,7 do1,7%. Bardzo ważny jest prawidłowy stosunek wapnia do fosforu w pokarmie, zawiera się on odpowiednio pomiędzy 0,9 do 1 lub 1 do 1.

Witaminy to pozbawione wartości energetycznej, niezbędne do życia związki organiczne. Pełnią wiele ważnych funkcji w organizmie, np. współtworzą enzymy. Tylko nieliczne witaminy są syntezowanie przez organizm psa, reszta powinna być dostarczana wraz z pokarmem. Dzienne zapotrzebowanie psów na witaminy podobnie jak na składniki mineralne zależy od aktywności życiowej i stanu fizjologicznego. Tradycyjny podział klasyfikuje witaminy na rozpuszczalne w tłuszczach: A, D, E, K i rozpuszczalne w wodzie: witaminy z grupy B, kwas pantotenowy, biotyna, kwas foliowy, witamina C.

Suplementy w domowej diecie

Na rynku zoologicznym dużą grupę suplementów stanowią właśnie zestawy witaminowo-mineralne. Mają za zadanie stale dostarczać składników niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zestawy te są przeznaczone dla psów narażonych na niedobory witamin i minerałów, żywionych jedzeniem przygotowywanym w domu lub mieszanką karmy suchej i jedzenia przygotowanego w domu. Przy karmieniu psa „domowym” sposobem, gdy pokarm nie jest urozmaicony, szczególnie istotne jest stosowanie tej grupy dodatków pokarmowych. Przykładem może być żywienie samym mięsem, kiedy zapotrzebowanie na energię i białko zostaje pokryte, ale pies otrzymuje w nim nadmiar fosforu i niedobór wapnia. Po kilku miesiącach takiego karmienia, na skutek zaburzenia stosunku wapnia do fosforu, może dojść do odwapnienia kości.

Suplementy mogą zawierać dodatkowe składniki usprawniające funkcjonowanie całego organizmu. Według najnowszych badań w codziennej diecie psa powinny znaleźć się składniki takie jak metionina, karnityna, tauryna, betaina. Bardzo często zaleca się stosowanie rozmaitych dodatków celem wspomagania leczenia róznych schorzeń. Przykładem może być glukozamina i chondroityna stosowana powszechnie w profilaktyce i leczeniu chorób aparatu ruchu.

Coraz popularniejsze staje się również podawanie psom ziół, np. rumianku i melisy lekarskiej działających uspokajająco, czy też mieszanek ziołowych wspomagających działanie układu moczowego (korzeń łopianu, nasiona selera, nawłoć pospolita, mniszek lekarski), ziołowych suplementów wspomagających układ immunologiczny czy system nerwowy, a nawet zapobiegających ciąży urojonej. Dużą zaletą tych produktów jest ich roślinne pochodzenie oraz ogromna rozpiętość problemów, na które są polecane.

Opisane dodatki do psich dań są łatwo dostępne w sklepach zoologicznych, czy gabinetach weterynaryjnych. Bardzo często podaje się je łącznie z karmą, w ilości zgodnej z podanym na etykiecie przelicznikiem. Dodatki mineralno-witaminowe najczęściej występują pod postacią proszku, ale są dostępne również w tabletkach czy syropie.

 Dzienne zapotrzebowanie psów na związki mineralne w mg/kg masy ciała
(Meyer, 1990, NRC,1985)

Dzienne zapotrzebowanie psów na witaminy na kg masy ciała
(Meyer, 1990; NRC, 1985)

**-według NRC (1985)
*-według Mayera (1990)

Źródła: Berwid Wójtowicz S.: „Magazyn Weterynaryjny”. 2008; Kuźniewicz J., Kuźniewicz G., Metody szkolenia i sposoby użytkowania psów, Wrocław 2005; Jank M., „Magazyn Weterynaryjny”, 2003; Zawadzki W (red.), Fizjologiczne podstawy żywienie zwierząt, Wrocław, 2008.