Czym jest wychowanie?

Wychowanie, szkolenie, tresura i układanie psa? O co w tym wszystkim chodzi? Czy konieczne jest narzucanie zwierzętom pewnych wzorców zachowań?

Źródło: Shutterstock

Chociaż wciąż jeszcze psy pracują dla dobra człowieka, współcześnie pełnią rolę przede wszystkim jego towarzysza. Towarzyszenie człowiekowi na co dzień nie jest proste i wymaga od zwierzęcia wielu umiejętności. Zwierzę musi przystosować się do częstych zmian otoczenia, poznawania i tolerowania mnóstwa obcych ludzi, innych zwierząt, ignorowania hałasu, zapachów, ruchu ulicznego i wielu innych bodźców, co jest sporym wyzwaniem dla zwierzęcej psychiki. Jako jedyne temu zadaniu są w stanie sprostać psy.

Aby jednak psy stały się niekłopotliwymi, miłymi towarzyszami człowieka, czy też jego pomocnikami w pracy, powinny być z natury zrównoważone, ufne w stosunku do człowieka i otoczenia, muszą także charakteryzować się łatwością i szybkością uczenia się. Te cechy  są przymiotem większości psów, ale są one jedynie środkiem do celu, którym jest przystosowanie psa do życia z ludźmi i w ludzkim świecie. Odbywa się to poprzez ingerencję człowieka w zachowanie psa, a więc poprzez wychowanie i szkolenie.

Szkolenie i wychowanie psa polega na nauczeniu go wykonywania czynności pożądanych z punktu widzenia człowieka, ale przy wykorzystaniu jego wrodzonych zdolności w oparciu o pozytywne wzmocnienie (nagradzanie) danego przyswojonego zachowania.

Współczesne szkolenie psów, oparte na metodach pozytywnych nie jest nowym trendem wśród właścicieli oraz osób szkolących psy. Szkolenie pozytywne to wynik wieloletnich badań nad procesem uczenia się czworonogów. Dziś wiadomo, że „szkolenie psa to przede wszystkim niekonfrontacyjne relacje z czworonogiem oraz wykorzystanie jego naturalnych zachowań i skłonności, eliminowanie kary z procesu uczenia się, niesprzyjającej budowaniu zaufania psa zarówno do opiekuna, jak i do otoczenia”, jak słusznie zauważają Andrzej Kłosiński i Ewelina Włodarczyk, zwierzęcy behawioryści, we wstępie do książki Aria, do mnie Jacka Gałuszki.

Wychowując czy szkoląc psa należy poznać jego naturę, uwzględnić jego potrzeby oraz zrozumieć w jaki sposób i dlaczego się uczy. Bez zdobycia tej wiedzy nie będziemy wstanie skutecznie i z powodzeniem wychować czy wyszkolić psa.

 

ŹRÓDŁA: Jacek Gałuszka, Aria, do mnie. Skuteczna nauka przywoływania, Łódź, 2007;