„Oczy są zwierciadłem duszy”- mimo że to powiedzenie dotyczy ludzi, warto spojrzeć w oczy naszemu psu. Okulistyka weterynaryjna stanowi niezwykle obszerny i trudny dział. Chorób oczu u psów jest naprawdę bardzo wiele. Najczęściej szereg z nich ma podłoże infekcyjne, pasożytnicze, jak i związane po prostu z urazem. Istnieje też grupa schorzeń oczu związana ściśle z genami, przez co też niepożądane mutacje mogą przenosić się z pokolenia na pokolenie.
Jedną z najbardziej popularnych chorób o podłożu genetycznym jest postępujący zanik siatkówki (PRA). Jest to obumieranie światłoczułych komórek siatkówki, ze względu na niewystarczające zaopatrzenie w krew. Choroba prowadzić może do ślepoty. Niestety, wiele ras obarczonych jest możliwością wystąpienia niepożądanego genu. Należy tu wyróżnić takie rasy jak: border collie, labrador retriever, golden retriever, owczarek australijski, seter irlandzki, welsh corgi, syberian husky, samojed, chiński grzywacz. Obecnie bez problemu można wykonać badanie dna w kierunku mutacji powodującej chorobę.
Anomalia oczu collie (CEA) jedna z najczęstszych jednostek chorobowych u ras pasterskich. Choroba obejmuje twardówkę, siatkówkę, naczyniówkę i nerw wzrokowy. Predysponowane są rasy takie jak: sheltie, collie, owczarek australijski, border collie, nova scotia duck tolling retriever. Charakterystyczny jest niedorozwój naczyniówki, który u młodych zwierząt może być zamaskowany pigmentacją. Stąd tak ważne jest badanie kilkutygodniowych szczeniąt. CEA może się po porostu nie ujawniać u starszych psów, mimo iż genetycznie mogą to być osobniki chore. Również i na tą jednostkę chorobową dostępne są testy DNA.
Dziedziczna katarakta (HC) inaczej wrodzona zaćma jest to bardzo częsta choroba. Początkowo występuje pojedyncze zmętnienie soczewki, które ma tendencje do powiększania obszarów zmętnienia. Choroba postępuje i prowadzi do ślepoty. Niektóre źródła podają nawet do 70 ras, u których jednostka ta może wystąpić. Dla wielu ras dostępne są już testy dna (np. owczarek australijski, buldog francuski, bull terrier).
Dysplazja siatkówki (RD) jest to tzw. odklejanie się siatkówki, które może prowadzić do ślepoty. Schorzenie występuje u wielu ras. U psów rasy labrador retriever i samojed, dysplazja siatkówki może być symptomem poważnego schorzenia o nazwie dysplazja oczno-szkieletowa. Choroba przebiega z zaburzeniami układu szkieletowego, któremu towarzyszy ślepota. Testy genetyczne dostępne są bez problemu.
Dla celów hodowlanych warto korzystać z możliwości współczesnych laboratoriów. Mając wiedzę o genotypie psów hodowlanych możemy odpowiednio krzyżować przyszłych rodziców tak, aby wyeliminować znane nam choroby. Warto również wybrać się z rodzicami i szczeniętami na wizytę do okulisty, który rzetelnie przebada zwierzęta i wystawi odpowiedni certyfikat. Zdrowy pies to nie tylko szczęśliwy pies, ale przede wszystkim szczęśliwi właściciele.
lek. wet. Natalia Sobczak