Białka są takimi czynnikami odżywczymi, które należy zwierzęciu dostarczać wraz z pożywieniem. Przede wszystkim należy pamiętać, że jego zawartość w karmach suchych i mokrych jest różna. To samo z resztą dotyczy jakości białka, które jest zależne od kilku czynników i tym samym ma różną strawność. Co powinniśmy zatem wiedzieć o różnorodnych białkach i ich wpływie na organizm zwierzęcia?
Źródło: iStochphoto
Podstawowym składnikiem odżywczym, który musi być dostarczany wraz z pożywieniem są białka – składniki odpowiedzialne za prawidłowy wzrost i rozwój organizmów młodych jak i utrzymanie zdrowia osobników dorosłych.
Białka, których podstawowymi elementami są aminokwasy, stanowią zasadniczy element budowy wszystkich tkanek organizmu i wielu czynnych biologicznie związków, na przykład enzymów i hormonów. Regulują procesy przemiany materii i wiele funkcji ustroju, zapewniając jego prawidłowy stan oraz przystosowanie się do zmian środowiska zewnętrznego.
Prawidłowa ilość białka w płynach ustrojowych zapewnia utrzymanie prawidłowej homeostazy organizmu, odpowiada za utrzymanie bilansu wodnego, dzięki właściwościom buforującym białka współuczestniczą w utrzymywaniu równowagi kwasowo-zasadowej ustroju.
Spośród wszystkich 22 aminokwasów budujących białka 11 musi być podawane wraz z pożywieniem, ponieważ zarówno pies jak i kot nie są w stanie ich syntetyzować. Wyjątkiem jest tauryna, która musi być dodawana tylko do pożywienia kotów. Takie niezbędne aminokwasy, które trzeba organizmowi dostarczać to aminokwasy egzogenne.
Wśród surowców wykorzystywanych w produkcji karm mokrych i suchych zawartość tego rodzaju aminokwasów jest bardzo różna. Najczęściej jeden surowiec nie jest w stanie zagwarantować wystarczającej ilości tych związków. Dlatego w celu prawidłowego skomponowania diety dla psa lub kota należy stosować różne składniki będące źródłem białka w różnych proporcjach.
O jakości białka bądź surowca będącego jego głównym źródłem świadczą następujące parametry:
Szczególnie ten ostatni parametr jest istotny. Nawet najbardziej wartościowe białko nie zostanie wykorzystane przez organizm, jeżeli nie ulegnie ono całkowitemu strawieniu, a uwolnione aminokwasy nie zostaną wchłonięte w jelicie cienkim. Ma to szczególne znaczenie przy ocenie jakościkarmbędących mieszaniną różnych przetworzonych produktów żywnościowych. Proces obróbki w bezpośredni sposób wpływa na strawność białka. Im temperatura obróbki termicznej jest wyższa, tym bardziej zmniejsza się współczynnik strawności białka, co z kolei ma bezpośrednie przełożenie na parametry zdrowia zwierząt.
Nowoczesne podejście do żywienia dorosłych zwierząt takich jak pies czy kot polega na prawidłowym bilansowaniu zawartości aminokwasów w diecie i odnoszenie jego składu do białka wzorcowego.
Dokładne określenie zapotrzebowania psów na białko jest stosunkowo trudne, ponieważ o indywidualnych potrzebach każdego zwierzęcia decyduje wiele czynników. Należą do nich czynniki żywieniowe takie jak jakość białka i jego skład aminokwasowy, strawność białka oraz gęstość energetyczna diety oraz czynniki zależne od zwierzęcia, takie jak poziom aktywności, stan fizjologiczny, stan odżywienia oraz rodzaj sierści (psy gęstą sierścią mają wyższe zapotrzebowanie na białko). Na to wszystko mogą się także nakładać czynniki środowiskowe, takie jak wysoka lub niska temperatura środowiska.
Czynnikiem wpływającym na ilość białka podawanego zwierzęciu jest jego strawność i jakość. Im lepsze białko, tym mniej trzeba go podać. W standardowych, wysokiej jakości karmach komercyjnych strawność białka waha się między 80% a 90%, natomiast w karmach o niskiej jakości bardzo często nie przekracza 75%. Jest to o tyle istotne, że ma bezpośredni wpływ na ilość podawanego psu pokarmu. Weźmy dla przykładu psa ważącego 36 kg, który potrzebuje dziennie około 70 gramów białka. Jeżeli będzie otrzymywał karmę wysokiej jakości jego dzienna dawka pokarmowa musi zawierać między 78 a 88g białka, zaś jeżeli będzie karmiony karmą niskiej jakości – co najmniej 92 gramów białka.
