Badanie krwi bez tajemnic - czerwone krwinki

Podstawowym i jednym z najprostszych badań mówiących wiele o stanie zdrowia jest badanie morfologiczne krwi. Pobierana ona jest z żyły odpromieniowej (przednia łapa), odpiszczelowej (tylna łapa) lub jarzmowej (szyja) do specjalnej probówki wypełnionej środkiem zapobiegającym jej krzepnięciu. Wiele lecznic posiada aparaty na miejscu, w których badanie trwa około 3-5 minut. Inne wysyłają krew do laboratorium, a czas oczekiwania wynosi wtedy kilka godzin. Jak czytać wyniki badania morfologii? Co oznaczają skróty, a także odchylenia od normy?

Źródło: shutterstock

W niniejszym artykule podano normy uśrednione. Ważne, że każde laboratorium oraz maszyna do badania krwi posiada własne normy, które mogą się nieznacznie różnić od podanych niżej i to do nich odnosić należy uzyskane wyniki. Najczęściej są one ujęte na wydruku badań wraz z informacją, czy uzyskana u naszego pupila wartość mieści się w normie.

Krwinki czerwone - erytrocyty; używane skróty: RBC, E, Ery

Najliczniejsza populacja krwinek, która odpowiedzialna jest za transport tlenu z płuc do wszystkich komórek organizmu, a  także częściowo za przenoszenie dwutlenku węgla. Przenoszenie tlenu możliwe jest dzięki specjalnemu czerwonemu barwnikowi, który posiada zdolność wiązania go - hemoglobinie. Wielkość krwinek jest różna w zależności od gatunku. Również ich liczba waha się pomiędzy gatunkami.

  • kot - 6,5-10 mln/μl
  • pies - 5,5-8,5 mln/μl
Wzrost liczby czerwonych krwinek oznaczać może:
- odwodnienie - nie jest to prawdziwy wzrost ilości krwinek, ale zagęszczenie krwi, które powoduje, że stosunek liczby krwinek do osocza się zmienia
- stres - wyrzucany jest wtedy do krwi zapas zmagazynowany przez organizm w śledzionie
- niektóre nowotwory
- długotrwałe leczenie glikokortykosterydami

Spadek liczby czerwonych krwinek obserwujemy:
- po krwotokach
- przy niewydolności szpiku kostnego
- przy niedoborach
- w obecności pasożytów krwi, jak Babesia canis, Haemobartonella felis
w chorobach nerek
- przy przewodnieniu

Hemoglobina -Hb, HGB

Jest to czerwony barwnik obecny w erytrocytach, który odpowiada za przenoszenie tlenu z płuc do komórek.
  • kot - 5-9,3 mmol/l
  • pies - 7,5-11 mmol/l

Wzrost poziomu hemoglobiny występuje przy:
- odwodnieniu
- nadkrwistości

Spadek poziomu hemoglobiny obserwujemy przy:
- anemii (niedokrwistości)
- przewodnieniu

Hematokryt - Ht, Hct, PCV

Jest to stosunek ilości komórek występujących we krwi do jej objętości.  W powiązaniu z białkiem całkowitym jest to ważny wskaźnik wiele mówiąc o stanie nawodnienia organizmu.

  • kot - 0,24-0,45 l/l
  • pies - 0,37-0,55 l/l
Wzrost wartości hematokrytu występuje podczas:
- odwodnienia (biegunki, wymioty, moczówka prosta, itp)
- nadkrwistości
- zmniejszeniu ilości osocza (np. po poparzeniach)

Spadek wartości hematokrytu:
- anemia
- ciąża
- przewodnienie

Średnia objętość krwinki czerwonej - MCV

Dla danego gatunku krwinka powinna mieć określoną wielkość. Jej zmiana oznaczać może chorobę.  
  • kot - 39-55 fl
  • pies - 60-77 fl  (krwinka czerwona psa jest większa)
Wzrost MCV, czyli makrocytoza obserwowana jest przy:
- anemii - organizm produkuje nowe krwinki, tzw. retikulocyty, które są większe
- zakażeniach
- autoaglutynacji, czyli zlepianiu się krwinek
- niedoczynności tarczycy
- przewodnieniu
- u noworodków

Spadek MCV, czyli mikrocytoza oznaczać może:
- niedokrwistość z niedoboru żelaza
- choroby przewlekłe
- odwodnienie
- złą technikę pobrania krwi 

Średnia masa hemoglobiny w krwince czerwonej - MCH

W każdej krwince czerwonej powinna się znajdować odpowiednia ilość hemoglobiny, by zapewnić organizmowi prawidłowe funkcjonowanie. 
  • kot - 13-17 pg
  • pies - 19-24 pg
Wzrost MCH:
- niedokrwistość nadbarwliwa

Spadek MCH:
- niedokrwistość z niedoboru żelaza
- niektóre nowotwory

Średnie stężenie hemoglobiny w krwince czerwonej - MCHC

Wskaźnik ten wyliczany jest z podzielenia wartości hemoglobiny i hematokrytu. Uważany jest za najbardziej istotny i dokładny ze wskaźników czerwonokrwinkowych. 
  • kot - 30-36 g/dl
  • pies - 32-36 g-dl
 Wynik podwyższony uzyskuje się przy:
- odwodnieniu

Spadek poziomu MCHC oznacza:
- przewodnienie
- niedokrwistość z niedoboru żelaza
- zatrucie ołowiem
- hiperbilirubinemię (żółtaczkę, czyli zwiększenie poziomu bilirubiny we krwi).

Dodatkowo warto, by krwinki czerwone ocenione zostały w rozmazie pod mikroskopem. Oprócz poszukiwania w nich pasożytów krwi takich jak Babesia canis czy Heamobartonella felis ocenić można ich kształt, wybarwienie oraz zróżnicowanie wielkości. Przynosi to cenne informacje dotyczące stanu zdrowia naszego pupila.