To psy oswoiły ludzi, a nie odwrotnie

Naukowcy od lat zadają sobie pytanie kto pierwszy wykonał krok w kierunku udomowienia zwierząt. Wnioski płynące z najnowszych badań wskazują na to, że to zwierzęta zaczęły same nawiązywać kontakt z ludźmi, a niektóre z nich pozwoliły się udomowić.

Wilki coraz trudniej spotkać na terenie Europy Wilki coraz trudniej spotkać na terenie Europy Źródło: Shutterstock

Zdaniem naukowców pierwszymi udomowionymi zwierzętami były psy, a właściwie najbardziej łagodne wilki, które docierały na obrzeża ludzkich osad w poszukiwaniu resztek pożywienia. Te, które były agresywne i atakowały ludzi były zabijane. Pozostałym łagodnym osobnikom pozwalano przebywać na terenie osad i powoli zaczęto wykorzystywać ich zdolności podczas polowań. Zaczęto je także szkolić i uczyć reagowania na różne komendy i gesty. Szybko dostrzeżono także inne zalety tych zwierząt takie jak np. umiejętność ostrzegania przed zbliżającym się niebezpieczeństwem czy zdolność do obrony swoich opiekunów.

Niektórzy naukowcy przypuszczają także, że psy mogły służyć poszczególnym plemionom jako źródło pożywienia w czasie wyjątkowo długich i surowych zim oraz podczas klęsk głodu. Proces udomawiania zwierząt rozpoczął się około 10 000 lat temu. Niemniej ze względu na ogromną ilość dziko żyjących i niebezpiecznych dla ludzi wilków, zwierzęta te wciąż uznawano za jednego z najgroźniejszych naturalnych wrogów człowieka i powszechnie tępiono.

Już w VI wieku przed naszą erą ateński poeta i prawnik Solon wyznaczył nagrodę za każdego zabitego wilka. Z kolei w XVI wieku ostatni dziko żyjący wilk został zabity w Anglii na polecenie ówczesnego króla Henryka VII z dynastii Tudorów. Przodkom psów łatwiej było przetrwać w Szkocji, gdzie mogły schronić się w lasach. Ich sielanka nie trwała jednak długo, gdyż miejscowa ludność nie mając pomysłu na inne rozwiązanie problemu podpalała lasy. Do 1930 roku wytępiono także wszystkie wilki żyjące na terenie 48 stanów w USA. Pomimo tego w pewnych rejonach świata te wspaniałe zwierzęta nadal wykorzystuje się do polowań. Postępują w ten sposób między innymi niektóre plemiona zamieszkujące na terenie Nikaragui i afrykańskiego Konga oraz myśliwi polujący na łosie w tajdze i tundrze.

Niemniej biorąc pod uwagę obszar krajów wysoko rozwiniętych proporcje udomowionych psów do dziko żyjących wilków odwróciły się. Obecnie przeważają łagodne i dobrze wychowane psy, a wilki stały się mniejszością. Ich populacja ma się dobrze jedynie w tych częściach świata, gdzie liczba osób przypadających na kilometr kwadratowy powierzchni lądu jest bardzo mała.

 

Źródło: NationalGeographic.com