Gdy pomyślimy o psich ratownikach przypomina nam się bernardyn, który z przyczepioną do obroży buteleczką rumu miał ratować zagubionych w górach ludzi. O psach ratownikach głośno robi się podczas wydarzeń takich, jak zamach 11 września, czy też bliżej w Polsce – podczas akcji ratunkowej po katastrofie kolejowej pod Szczekocinami.
Źródło: iStockphoto/Thinkstock
Psi węch był i jest przede wszystkim wykorzystywane przez służby porządkowe i ratownicze. Mimo iż w dzisiejszych czasach dysponujemy najnowocześniejszymi zdobyczami techniki i istnieje wiele specjalistycznych urządzeń, nie stworzono dotychczas lepszego „urządzenia” do wykrywania zapachów od psiego nosa. Dlatego szkolono i wciąż szkoli się psy tropiące, wykrywające różnego rodzaju zapachy, a także psy ratownicze.
Pies ratownik był i wciąż jest niezastąpionym ogniwem akcji ratowniczych w trudnych terenach, takich jak góry, gruzowiska oraz inne duże i otwarte przestrzenie, nawet jeziora i rzeki. Zadania tych psów polegają głównie na poszukiwaniu osób zaginionych. Podstawowy podział specjalności psów ratowniczych obejmuje:
Psy ratownicze szkolone są przez organizacje zajmujące się ratownictwem m.in. specjalistyczne grupy poszukiwawczo ratownicze PSP i OSP, stowarzyszenie STORAT oraz GOPR Grupa Podhalańska. Aktualnie nie ma wśród organizacji zajmujących się pracą poszukiwawczo - ratowniczą takiej, w której nie byłoby psów ratowniczych. Ich wartość jest dzisiaj o wiele bardzie doceniana. Po pierwsze dlatego, że psy ratownicze doskonale zajmują miejsce ludzkich ratowników na terenach o trudnych warunkach bytowych. Po drugie dobrze wyszkolony pies w zależności od rodzaju terenu zastępuje od kilku do kilkunastu ratowników.
Najczęściej pies ratowniczy charakteryzuje się kilkoma specjalnościami, tzn. że może być wykorzystywany do pracy w różnym terenie, ponieważ praca psa ratowniczego nie zależnie od warunków atmosferycznych i podłoża jest taka sama: pies ratowniczy może być wykorzystywany jako pies terenowy, lawinowy i gruzowy.
Szkolenie psa ratowniczego to bardzo długi proces zaczynający się już w wieku szczenięcym, a trwający około 3 lat. Szkolenie takie wymaga także dużych nakładów finansowych, które wiążą się z pracą w trudnym terenie oraz zapewnianiem bezpieczeństwa ludzi i psów biorących udział w szkoleniu. Tak naprawdę szkolenie psa ratowniczego kończy się wraz z jego przejściem na emeryturę, ponieważ szkolenie to polega na ciągłym doskonaleniu umiejętności poszukiwawczych psa. W szkoleniu psów ratowniczych wykorzystuje się metody pozytywnego wzmacniania, po to by psy pokochały swoją pracę i kojarzyły ją z wielką przyjemnością, a z takim nastawieniem każdy pies będzie chętniej i owocniej pracował. Nieodłącznym elementem nauki jest szkolenie z zakresu posłuszeństwa, które buduje trwałą i mocną więź pomiędzy psem a przewodnikiem, a także pokonywanie przez psa różnorodnych przeszkód oraz ćwiczenie psa z wykorzystaniem różnych technik alpinistycznych: podnoszenie i przenoszenie, transportowanie śmigłowcem, itp. Wszystkie zdobyte przez psa umiejętności przydają się podczas trudnych akcji w terenie, przy realnym zagrożeniu zwiększają bezpieczeństwo psa, który samodzielnie radzi sobie z problemami i trudnościami.
ŹRÓDŁA: Andrzej Górowski, Psy na etatach w ratownictwie, www.psy-ratownicze.eu.
