Probiotyki (z gr. pro bios- dla życia) to wyselekcjonowane kultury bakterii i drożdży, wprowadzane do organizmu wraz z pożywieniem. Najczęściej są to bakterie kwasu mlekowego. Wykazano ich dobroczynne działanie w układzie pokarmowym ssaków, ponieważ są zdolne przeżyć w mikroflorze jelit.
Do najważniejszych działań probiotyków należy przede wszystkim zapobieganie zakażeniom jelitowym w wyniku interferencji z patogenami (np. bakteriami E. coli). Dzieje się to dzięki umiejętności obniżania pH poza zakres sprzyjający szkodliwym drobnoustrojom. Probiotyki wytwarzają także kwasy organiczne, nadtlenek wodoru oraz bakteriocyny, uniemożliwiając bakteriom rozwój. Ponadto mają działanie immunostymulacyjne, zwiększają aktywność makrofagów, limfocytów oraz innych przeciwciał.
W przypadku kotów bardzo ważna jest inna funkcja probiotyków: łagodzenie objawów nietolerancji laktozy. Probiotyki wytwarzają enzym β czyli galaktozydazę, która pomaga w rozkładaniu laktozy, cukru nietolerowanego przez koty w mleku.
Probiotyki pomagają także doraźnie w przypadku zaburzeń flory jelitowej, np. po kuracji antybiotykowej lub inwazji bakterii oraz zapobiegają nawrotom infekcji grzybiczych i bakteryjnych. Istnieje też hipoteza, iż wykazują działanie antynowotworowe w procesach chorobowych jelita grubego.
Gatunki bakterii probiotycznych:
Probiotyki znajdują się głównie w produktach mlecznych. Mają zdolność osiedlania się w przewodzie pokarmowym, hamując rozwój bakterii gnilnych i chorobotwórczych. Doraźnie pomagają w dolegliwościach przewodu pokarmowego oraz lekkich zatruciach.
Bezpieczne probiotyki, które możemy dodać do diety kota, znajdziemy w jogurtach naturalnych, kefirach, maślankach. Należy wprowadzać je do diety powoli, ponieważ w naturalnym środowisku układ pokarmowy kota nie był przystosowany do działania tego typu bakterii. Konsekwencją zbyt szybkiego pojawienia się ich w jelitach może być nierozpoznanie ich przez organizm jako „dobrych bakterii”, zniszczenie naturalnej flory bakteryjnej jelit, co może objawiać się biegunkami i niedoborami niektórych składników odżywczych.
Warto jednak stosować probiotyki, zwłaszcza w okresie wzmożonego zapotrzebowania na ochronę flory bakteryjnej: przy kuracjach antybiotykowych, okresach obniżonej odporności oraz profilaktycznie w celu usprawnienia procesów trawienia i pracy jelit. U lekarza weterynarii z pewnością dostępne są suplementy diety zawierające probiotyki i inne cenne składniki odżywcze, które muszą być wprowadzane do diety.