Koty w wierzeniach i legendach

Znany angielski pisarz fantasy Sir Terry Pratchett powiedział kiedyś, że w starożytności koty były otaczane podobnym kultem, jak bogowie. Większość osób kojarzy wynoszenie mruczków na piedestał z cywilizacją starożytnego Egiptu. Tymczasem koty były gloryfikowane także w wielu innych kulturach.

Nie tylko Egipcjanie czcili koty Nie tylko Egipcjanie czcili koty Źródło: iStockphoto/Thinkstock

W mitologii nordyckiej bogini miłości i płodności Freyja poruszała się w rydwanie ciągniętym przez dwa szare koty. Z kolei żyjący w tamtych czasach rolnicy zostawiali mruczkom resztki jedzenia, chcąc w ten sposób zyskać przychylność bogini i zagwarantować sobie pomyślne zbiory. Kolejnym ciekawym przykładem jest Bóg czczony przez przedinkaską cywilizację Mochica o imieniu Ai-Apaec, który przedstawiany był pod postacią starca z wąsami przypominającymi kocie wibrysy. Wierzono bowiem, że jego przodkiem był mruczek. Obecnie postać Ai-Apaeca można spotkać najczęściej w różnych komiksach.

W chińskiej „Księdze rytuałów” datowanej na trzeci wiek przed naszą erą pojawia się kolejny bóg pod postacią kota o imieniu Li Shou. Z książki można dowiedzieć się także, że chińscy wieśniacy cenili sobie koty, gdyż chroniły one zebrane plony przed plagą myszy i szczurów. Analizując wierzenia plemion zamieszkujących tereny Polski w okresie poprzedzającym jej chrystianizację również odnajdziemy postacie związane z mruczkami. Jedną z nich jest gumiennik zwany także owinnikiem, który był demonem opiekującym się zbożem. Najczęściej wyobrażano go sobie pod postacią niskiego starca. Co ciekawe, gumiennik potrafił także szczekać, a nawet zamieniać się w kota. Oprócz chronienia płodów rolnych dbał również o bezpieczeństwo zwierząt hodowlanych. Dlatego w celu zyskania jego przychylności składano mu ofiary głównie w postaci różnych dań.

Gdy sięgniemy do greckiej mitologii, dowiemy się z niej, że bogini czarów i magii Hekate zdołała uciec przed potworem Tyfonem, przybierając postać mruczka. To doświadczenie sprawiło, że zaczęła otaczać szczególną opieką wszystkie koty. Również na Wyspach Brytyjskich plemiona Celtów czciły boginię mądrości Ceridwen, której zawsze towarzyszyły koty o białym umaszczeniu. Mruczki pośredniczyły w jej kontaktach z ludźmi przekazując wiernym różne informacje i rozkazy. Wiele podobnych legend i odniesień do kotów można także odnaleźć analizując wierzenia Indian zamieszkujących Amerykę Północną przed okresem kolonizacji.

 

Źródło: Catster