Wiek ma wpływ na umiejętność uczenia się, zapamiętywania i kojarzenia faktów. Młodzi uczą się szybciej i łatwiej przekonać ich do zmiany sposobu myślenia, starsi z trudem przyswajają nowinki i twardo obstają przy swoich przekonaniach. Tak jest u ludzi, a jak uczą się psy?
Źródło: Shutterstock
Mechanizm przyswajania wiedzy przez naszych czworonożnych przyjaciół postanowili zbadać naukowcy z Messerli Research Institute w Wiedniu. Do serii testów zaprosili blisko setkę psów rasy border collie, w wieku od 5 miesięcy do 13 lat. Wykazać się miały więc okazję zarówno szczeniaki, zwierzęta w kwiecie wieku, jak i psi seniorzy. W badaniach posłużono się najnowszymi technologiami, między innymi urządzeniami z ekranem dotykowym. W obszarze zainteresowań badaczy znalazły się takie kwestie jak uczenie się, logiczne rozumowanie i pamięć długoterminowa.
Tempo i mechanizmy uczenia się prześledzono dzięki wyświetlanym na ekranie dotykowym obrazkom. Niektóre (umownie nazywane „dobrymi”) wiązały się z przysmakiem, jaki zwierzę dostawało po ich wskazaniu, inne (nazywane „złymi”) nie skutkowały otrzymaniem przekąski, a ich wskazanie oznaczało koniec zabawy. Obrazki wyświetlały się jeden po drugim w różnych kombinacjach, pies w odpowiednim momencie miał wskazać któryś z nich. Żeby dostać nagrodę, zwierzę musiało nauczyć się, który obrazek zaznaczyć, a którego nie należy pod żadnym pozorem ruszać (bo z przekąski nici). Test pokazał, że starsze czworonogi potrzebowały większej liczby prób (a więc dłuższego okresu nauki), żeby prawidłowo rozwiązać zadanie i zgarnąć nagrody. Nie tylko uczyły się wolniej, były też bardzo zacięte i uparcie obstawały przy swoich (nawet błędnych) przekonaniach. Brzmi znajomo? Dokładnie to samo możemy powiedzieć o starszych… ludziach. U ludzi (i, jak się okazuje, także u psów) brak elastyczności w myśleniu pojawia się z wiekiem, a im osobnik starszy, tym trudniej zmienić mu swoje przekonania czy przyzwyczajenia.
Zdecydowanie lepiej poszło seniorom w teście badającym logiczne rozumowanie. Tu pobiły na głowę młodzież i właśnie upór przyczyni się w dużej mierze do tego sukcesu. Tym razem na ekranach wyświetlały się znane z poprzedniego testu „złe” obrazki, ale dodano do nich pulę zupełnie nowych rysunków. Pies musiał sam zdecydować, którego obrazka należy unikać. Efekt? Im czworonóg starszy, tym poszło mu lepiej. Starsze psy pokazały, że umiejętność logicznego myślenia z wiekiem zdecydowanie się rozwija. Upierając się przy tym, czego nauczyły się wcześniej, tym razem odniosły zwycięstwo nad otwartymi na nowe rozwiązania młodymi.
W końcu przebadano również pamięć długoterminową. I tu niespodzianka – poziom rywalizacji był bardzo wyrównany, a starsze osobniki poradziły sobie równie dobrze, co młodsze. Ostatni test odbył się sześć miesięcy po poprzednich badaniach i miał na celu sprawdzenie, czy zwierzęta nadal pamiętają „dobre” obrazki, które widziały w badaniu z użyciem ekranów dotykowych. Prawie wszystkie, bez względu na wiek, pamiętały doskonale.
Seria eksperymentów pokazała mechanizmy przyswajania wiedzy u psów domowych, które wychowują się w otoczeniu ludzi. Prawdopodobnie sposób wychowania i środowisko, w jakim żyją, ma na te mechanizmy istotny wpływ. Wnioski z badania mogą być wykorzystane nie tylko przy szkoleniu psów, ale też przy diagnozowaniu problemów z pamięcią u tych czworonogów.
Badanie opublikowano w czasopiśmie „Age”
