Jak psy okazują emocje

Chociaż pies nie robi min i rzadko płacze, prawdziwe psie emocje pokazuje na każdym kroku. Wiele z tych emocji sami doskonale znamy i możemy je z naszymi pupilami dzielić...

Czy można lepiej pokazać poczucie winy? Czy można lepiej pokazać poczucie winy? Źródło: Shutterstock

Coraz więcej badań naukowych pokazuje, jak dużo łączy nas i naszych czworonożnych przyjaciół. Wiele gatunków zwierząt odczuwa strach, radość czy agresję. Karol Darwin w swojej książce O wyrazie uczuć u człowieka i zwierząt wyraźnie stwierdził, że istnieją emocje, które są wspólne dla ludzi i zwierząt. Okazuje się jednak, że psy prawdopodobnie mają także tzw. emocje wtórne, które dotychczas zarezerwowane były jedynie dla ludzi i innych ssaków naczelnych.

Niedawne badania zespołu z Uniwersytetu Wiedeńskiego pod kierownictwem Friederike Range dają dowody na to, że zwierzęta mogą mieć poczucie sprawiedliwości i rozpoznawać, kiedy są niesprawiedliwe traktowane. Badacze sadzali obok siebie dwa psy i prosili je o podniesienie łapy. Po tym, jak oba czworonogi prawidłowo wykonały zadanie, tylko jeden z nich był nagradzany smakołykiem, w dodatku na oczach drugiego. Po takim niesprawiedliwym potraktowaniu pominięte zwierzę przestawało wykonywać komendy. Niektóre z nich nawet odwracały głowy i nie patrzyły na badacza lub na drugiego psa. Gdy doświadczenie powtórzono bez drugiego, nagradzanego czworonoga, badany pies dłużej podnosił łapę mimo braku nagrody.

Psycholog Paul Morris z Uniwersytetu w Portsmouth wraz z grupą badaczy poprosili 907 właścicieli o obserwację i zapisywanie przejawów emocji u zwierząt. Ponad 80% z nich podało, że psy wykazywały zazdrość. Najczęstszym tego powodem było przyprowadzenie do domu nowej osoby lub nowego czworonoga. Zwierzęta często starały się odciągnąć właścicieli od ich nowych partnerów w pierwszych dniach trwania związku. Jeśli więc macie problemy z przekonaniem waszego pupila do nowego partnera lub dziecka, to naukowcy radzą, aby nie zmieniać rutyny psa i poświęcać mu tak samo dużo uwagi, jak wcześniej.

Na koniec warto zwrócić uwagę na jeszcze jedną emocję psa – poczucie winy. Na pewno każdemu zdarzyło się nakryć ulubieńca na wyjadaniu czegoś lub niszczeniu przedmiotów. Wystarczy przypomnieć sobie te wielkie oczy, stulone uszy i schowany ogonek. Czy można lepiej okazać poczucie winy? Po takim przedstawieniu oczywiście nie mamy serca skarcić psiaka.

Etnolog Frans de Waal w swojej książce opisał badanie z udziałem suczki husky, która miała zły nawyk rozszarpywania gazety na drobne kawałki. Kiedy tylko właściciel ją na tym przyłapał, zachowywała się tak, jakby czuła się winna. W ramach eksperymentu, gdy suczki nie było w pobliżu, opiekun sam rozszarpał gazetę i położył jej strzępy tak, żeby wyglądało to na sprawkę psa. Kiedy zobaczyła, co się stało, zareagowała jak przyłapana na gorącym uczynku. De Waal na tej podstawie wnioskował, że takie zachowanie nie ma nic wspólnego z odczuwaniem winy, a jedynie wynika z przewidywania reakcji właściciela.