Elementy egzaminu Psa Towarzyszącego I stopnia

Na egzaminie Psa Towarzyszącego pierwszego stopnia trzeba zaliczyć 10 ćwiczeń za które maksymalnie możemy zdobyć 200 punktów. Wszystkie ćwiczenia rozpoczynają się z tzw. pozycji startowej - pies siedzi przy lewej nodze przewodnika.

Pierwszym ćwiczeniem jest chodzenie przy nodze na smyczy. Podczas wykonywania tej komendy pies chodzi przy nodze zwykłym krokiem oraz biegiem po wyznaczonej trasie o długości około 30 kroków. Po przejściu 10 kroków przewodnik wykonuje zwrot w prawo, po przejściu następnych 10 kroków – zwrot w lewo, po dalszych 10 krokach wykonuje w  tył zwrot i zatrzymuje się, a pies siada. Tą samą drogą przewodnik wraca z psem niezbyt szybkim biegiem do miejsca startu, wykonując jak poprzednio wszystkie zwroty. Po przybyciu do miejsca startu wykonuje w tył zwrot, zatrzymuje się, a pies siada. Pies powinien przez całe ćwiczenie iść lub biec trzymając bark przy nodze przewodnika. 

Kolejnym ćwiczeniem sprawdzającym posłuszeństwo psa jest chodzenie przy nodze bez smyczy. Te ćwiczenie również odbywa się marszem  i biegiem. Przebieg ćwiczenia zaczyna się od odpięcia psu smyczy i schowania ją do kieszeni lub przewiesza przez lewe ramię na prawy bok. Następnie pies przyjmuje pozycję wyjściową i wykonuje ćwiczenie analogicznie jak chodzenie przy nodze na smyczy.  

Przywołanie psa do nogi - trzecie ćwiczenie, które również rozpoczyna się w pozycji wyjściowej, w miejscu wskazanym przez sędziego. Na polecenie sędziego przewodnik pozostawia psa w pozycji siedzącej (można wydać komendę „zostań”) i odchodzi od niego na odległość 10 kroków, zatrzymuje się i odwraca w stronę psa. Na polecenie sędziego przewodnik przywołuje psa komendą słowną i/lub znakiem optycznym. Pies powinien jak najszybciej przybiec i usiąść przy lewej nodze przewodnika w pozycji wyjściowej.

Czwartym ćwiczeniem jest przynoszenie własnego przedmiotu. Przewodnik wyrzuca przed siebie własny przedmiot na odległość ok. 10 kroków. Nie może być to jedzenie ani zabawki, do których jedzenie się wkłada. Przed rzuceniem przedmiotu przewodnik może psa rozbawić. Przewodnik wysyła psa po przedmiot komendą aport. Pies powinien szybko, najkrótszą drogą pobiec po przedmiot, podnieść go i na następną komendę „do mnie” lub „noga” wrócić do przewodnika najkrótszą drogą.

Zmiany pozycji siad/waruj to kolejne ćwiczenie. Przewodnik pozostawia psa w pozycji siad, może dać komendę „zostań” i odchodzi od psa na 3 - 5 kroków. Po zatrzymaniu się robi zwrot do psa i na znak sędziego daje komendy do zmian pozycji waruj /siad. Po zakończeniu zmian pozycji przewodnik wraca do psa i staje po jego prawej stronie.  

Bieganie na komendę i przywołanie do nogi to szóste ćwiczeni. Na polecenie sędziego przewodnik zaczyna maszerować z psem przy nodze, bez smyczy. Po około 10 krokach przewodnik daje komendę „biegaj” , a pies powinien oddalić się na odległość co najmniej 5 kroków. Można wskazać kierunek ręką. Jeśli pies nie oddala się, przewodnik może po przejściu kilku kroków powtórzyć komendę biegaj. Gdy pies odbiega, przewodnik może zmienić kierunek ruchu. Po odbiegnięciu psa, po kilku sekundach na komendę „noga” pies powinien wrócić do nogi przewodnika. Przewodnik wołając psa może stać lub iść:

1. po powrocie do stojącego przewodnika pies powinien usiąść przy nodze,
2. gdy pies podchodzi do idącego przewodnika, ten po kilku krokach zatrzymuje się, a pies siada przy nodze.

W obu przypadkach wolno dać komendę „siad”. Po zakończeniu tego ćwiczenia przewodnik przypina psu smycz.

Kolejnym ćwiczeniem jest badanie uzębienia psa. Ćwiczenie przebiega następująco: przewodnik z psem przy nodze, na smyczy podchodzi do sędziego, zatrzymuje się i sadza psa przy nodze. Wolno dać komendę „siad”. Następnie na polecenie sędziego przewodnik może dać psu komendę „badanie” i rozchyla wargi psa najpierw z przodu pokazując zgryz, a następnie fafle z obu boków pokazując zęby przedtrzonowe. Pies powinien umożliwić to bez żadnego protestu.

Pozostawanie w pozycji siad. Na polecenie sędziego przewodnik udaje się z psem na wyznaczone miejsce, zatrzymuje się dając psu komendę „siad”, na co pies powinien niezwłocznie usiąść. Przewodnik odpina psu smycz, może dać komendę „zostań” i odchodzi na odległość 10 kroków, po czym zatrzymuje się i odwraca do psa. Przewodnik powinien stać bez ruchu, nie może wpływać na psa gestami ani słowami, nie może podchodzić do psa. Przy psie nie wolno zostawiać żadnych przedmiotów. Na polecenie sędziego przewodnik wraca do psa i staje z jego prawej strony. Sędzia daje sygnał do powrotu, gdy drugi ćwiczący na placu pies skończy chodzenie przy nodze bez smyczy (ćw. nr 2). 

Pozostawanie w pozycji waruj to kolejne ćwiczenie. Znowu na polecenie sędziego przewodnik daje psu komendę „waruj”, a następnie może dać komendę „zostań” i odchodzi od psa na odległość 10 kroków, zatrzymuje się i odwraca do psa. Przewodnik powinien stać bez ruchu, nie może wpływać na psa gestami ani słowami, nie może podchodzić do psa. Przy zostającym psie nie wolno pozostawiać żadnych przedmiotów. Na polecenie  sędziego, które daje się gdy drugi ćwiczący na placu pies skończy ćwiczenie pokazywanie uzębienia (ćw. nr 7), przewodnik wraca do psa, staje z jego prawej strony i po 2-3 sekundach daje komendę by pies usiadł.

Ostatniej ocenie podlega wrażenie ogólne za które można otrzymać 10 punktów. Wrażenie ogólne oceniane jest przez sędziego na podstawie chęci psa do współpracy z przewodnikiem i kontaktu z nim, co wyraża się szybkości reagowania psa na komendy i ruch przewodnika (z uwzględnieniem wielkości psa i możliwości fizycznych rasy), skupienia psa na przewodniku i  stylu pracy psa oraz sposobu zachowania przewodnika i ukrytego dopingowania psa.

Pies powinien cały czas być podporządkowany, nie oddalać się samowolnie od przewodnika.Na ocenę doskonałą pies powinien pracować radośnie i chętnie, nie wykazywać oznak niechęci, stresu, obawy przed przewodnikiem. Pies sprawiający wrażenie wystraszonego, bojący się kontaktu z przewodnikiem powinien otrzymać ocenę niedostateczną. Jeśli przewodnik wywiera presję fizyczną wobec psa należy przyznać 0 punktów. 

Sposób oceny ćwiczeń
Oceny za poszczególne ćwiczenia jak i za całość występu odpowiadają procentowej ilości maksymalnie możliwych do zdobycia punktów.

• ocena doskonała: 96% - 100%
• ocena bardzo dobra: 90% - 95%
• ocena dobra: 80% - 89%
• ocena dostateczna: 70% - 79%
• ocena niedostateczna: 0 – 69%

Maksymalną ilością punktów możliwych do zdobycia na każdym egzaminie jest 200.

ŹRÓDŁA: Regulamin Egzaminów i Zawodów Psów Towarzyszących 1,2,3 stopnia z 2009 r.;
konsultacja merytoryczna: Magdalena Łęczycka i Tomek Jakubowski www.animag.eu.